რას ნიშნავს შენი სახელი – იპოვე შენი სახელის ისტორია

ძველი ებრაული)“ჩემი ძალა ღმერთია“. მთავარანგელოზის სახელია,რომელიც ქართულში,მსგავსად მსოფლიოს მრავალი ენისა,ძველთაგანვე ფართოდ არის გავრცელებული.მისი მოფერებითი ფორმებია:გაბა,გაბე, გაბელ,გაბილა,გაბრია,გაბრო,გაბო,გაბიტა... როგორც ძირითადი,ისე მოფერებითი ფორმებიდან ნაწარმოებია ათეულობით ქართული გვარი:გაბრიელაშვილი, გაბრიელიძე,გაბრიაძე,გაბიტაძე,გაბაძე,გაბიძე,გაბოძე,გაბროშვილი,გაბრუაშვილი,გაბრაშვილი,გაბაშვილი, გაბელაშვილი,გაბლიაშვილი,გაბლიშვილი,გაბიაშვილი, გაბიტაშვილი,გაბრავა,გაბელია,გაბელაია,გაბილაია, გაბესკირია,გაბისკირია,გაბლიანი,გაბიანი,გაბულდანი და სხვ.

გვხვდება ძველ ქართულ დოკუმენტებში, მნიშვნელობა აუხსნელია (შდრ. კაკი). ამავე სახელის ვარიანტებია: გაგანა, გაგნა. ამათგან წარმოქმნილი გვარებია: გაგაძე, გაგანიძე, გაგნიძე, გაგიშვილი, გაგეიშვილი, გაგანაშვილი, გაგნაშვილი, გაგნიაშვილი.

გვხვდება ძველ ქართულ დოკუმენტებში, მნიშვნელობა აუხსნელია(შდრ.კაკი).ამავე სახელის ვარიანტებია:გაგანა,გაგნა.ამათგან წარმოქმნილი გვარებია: გაგაძე,გაგანიძე,გაგნიძე,გაგიშვილი,გაგეიშვილი, გაგანაშვილი,გაგნაშვილი,გაგნიაშვილი.

(სომხური)-"ზეციერი,ღვთიური"ულ არაბულად ნიშნავს " მამას ", მაგრამ სხვადასხვა სახელების წინ დასმისას იხმარება როგორც საპატიო ტიტული. აბულა–საგან წარმოქმნილი გვარებია აბულაძე და აბულაშვილი.

(ბერძნული) " მიწიერი ". საეკლესიო კალენდრის მიხედვით ნიშნავს " მწვანეს " (ეტიმოლოგიები საეჭვოა). წმინდა მოწამის სახელია.

(ბერძნული) “ მიწის შვილი “, “ მიწიერი “. ქრისტეს ერთ-ერთი მოციქულისა და რამდენიმე მოწამის სახელია.

(ბერძნული) “ რძისა “, “ რძიანი “. ქრისტეს ერთ-ერთი მოწამის სახელია. ამავე ბერძნული სიტყვიდანაა ნაწარმოები ასტრონომიული ტერმინი გალაქტიკა ( “ რძის გზა “). ბერძნული კტ კომპლექსი ქართულად ქტ-თი გადმოიცემა. ეს წესი დაცული არ არის მხოლოდ დიდი ქართველი პოეტის სახელში – გალაკტიონ (ტაბიძე).

(ბერძნ. γαλάκτινος „რძისა“, „რძიანი“; გაიხსენეთ ასტრონომიული ტერმინი გალაქტიკა „რძის გზა“) — მამაკაცის სახელი. ქრისტეს ერთ-ერთი მოწამის სახელია. ამავე ბერძნული სიტყვიდანაა ნაწარმოები ასტრონომიული ტერმინი გალაქტიკა („რძის გზა“). ბერძნული კტ კომპლექსი ქართულად ქტ-თი გადმოიცემა. ეს წესი დაცული არ არის მხოლოდ ცნობილი ქართველი პოეტის სახელში — გალაკტიონ ტაბიძე.

(ბერძნული) " წყნარი ", " მშვიდი ", " აუღელვებელი ".

(ქართული).

(ძველი გერმანული)-"ძლიერი და მდიდარი"-სრული სახელია გარრი

ეტიმოლოგია უცნობია; შესაძლოა მომდინარეობდეს სპარსული გარსევაზ-ისაგან, რაც “ მცირე ძალის მქონეს “ ნიშნავს. ქართულ ისტორიულ დოკუმენტებში გვხვდება გვარიც გარსევანიშვილი, აგრეთვე – სახელის კნინობითი ფორმები: გარსია, გარსოა, გარსუა.

(ქართული) “ გლახა “, “ მათხოვარი “. ასეთი უსიამოვნო მნიშვნელობის მქონე სიტყვების დარქმევა სახელებად აიხსნება ხალხში ძველად გავრცელებული ცრურწმენებით.

(ქართული)პირის სახელად გვხვდებაXVI ს-დან, გვარებში–XVII ს-დან.ეს გვარებია:გეგაშვილი,გეგებერია, გეგეშიძე,გეგეჭკორი.

(ქართული) პირის სახელად გვხვდება XVI ს-დან, გვარებში – XVII ს-დან. ეს გვარებია: გეგაშვილი, გეგებერია, გეგეშიძე, გეგეჭკორი.

(ძველი ებრაული) “ მჭრელი “. მისგან ნაწარმოებია გვარები: გედევანიშვილი, გედევანიძე. პარალელურად გვხვდება ფონეტიკური ვარიანტი გედეონ.

(ქართული) გვხვდება ვაჟის სახელადაც, რასაც მოწმობს ისტორიული საბუთები (XVII ს.) და გვარი გედიაშვილი.

(ქართული) მიღებულია მგელა-საგან, ე.ი. ეკუთვნის ცხოველთა სახელებისაგან ნაწარმოებ პიროვნულ სახელებს. ძველად მათი რიცხვი გაცილებით მეტი იყო: მგელია, მგელიკა, მგელუკა... მ-ს დაკარგვით: გელია, გელიკა, გელუკა და ა.შ. მათგან ნაწარმოებია გვარები: მგელაძე, გელაძე, მგელაშვილი, გელაშვილი, მგელიაშვილი, გელიაშვილი, გელეიშვილი, გელიკაშვილი, გელიტაშვილი, გელუკაშვილი, გელუტაშვილი, გელავა, გელოვანი და სხვ. ამ გვართაგან ზოგი ისტორიულ დოკუმენტებში დასტურდება საკმაოდ ადრეული პერიოდიდან, სახელდობრ, გელოვანი – XIII ს-დან, გელაძე – XIV ს-დან, გელიანი – XIV-XV საუკუნეთა მიჯნიდან და სხვ.

(ბერძნული) “ კეთილშობილი “. მისი შემოკლებული ფორმაა გენო, ამავე ძირს შეიცავენ სახელები გერმო-გენ, ევ-გენი. გაიხსენეთ აგრეთვე სამეცნიერო ტერმინები: გენეალოგია - “ წარმოშობა “, გენეტიკა - “ მეცნიერება ჯიშთა გამოყვანის შესახებ “.

(ქართული)იგივეა რაც გელა(გერი||ნგერი არის მგელ სიტყვის კოლხური ფორმა).მიიღება აგრეთვე გერასიმე-ს შემოკლების გზით.გერა ჰქვია ლეო ქიაჩელის“გვადი-ბიგვას “ერთ-ერთ პერსონაჟს.

(ბერძნული) “ პატივცემული “.

(ბერძნული) “ ლახვროსანი “. სხვაგვარი ეტიმოლოგიით, ძველი გერმანული სახელია გაურკვეველი მნიშვნელობისა.

(ლათინური) “ ღვიძლი ძმა “.

(ბერძნული) “ მოხუცებული “, უხუცესი “.

სამეგრელოში გავრცელებული სახელებია, ცნობილი ლიტერატურულ გმირთა მიხედვითაც (გვადი ბიგვა ლეო ქიაჩელის რომანის მთავარი გმირია, გვანჯ აფაქიძე კონსტანტინე გამსახურდიას “ მთვარის მოტაცების “ ერთ-ერთი პერსონაჟია). გვაჯი-ს მეგრულში მოფერებით უწოდებენ პატარა ბიჭს, ვაჟს. მთელ რიგ კავკასიურ ენებში (ხუნძურში, ანდიურში, არჩიბულში), აგრეთვე ოსურში ნიშნავს “ ძაღლს “, ან “ მგელს “.

(ქართული) სვანურად გვანც - " ჭინჭრაქა ", გადატანით ნიშნავს " ცელქს ", " მოუსვენარს ".

– იხ. ზემოთ ბარამ.

იხ. ბარამ.

(ქართული)

(გიგია, გიგუცა), გიგო, გიგილო, გიგლა, გიგოლი – ქართული სახელებია, მიჩნეული გიორგი-ს ან გრიგოლ-ის შემოკლებულ ფორმებად, თუმცა წარმოშობით ზოგი მათგანი მაინც დამოუკიდებელი სახელი უნდა იყოს და ახლა კვლავ იბრუნებს ოფიციალური სახელის უფლებას. ამ სახელებისაგან ნაწარმოებია მრავალი ქართული გვარი: გიგაშვილი, გიგოშვილი, გიგოლაშვილი, გიგიაძე, გიგუცაძე და ა.შ.

ქართული სახელებია,მიჩნეული გიორგი-ს ან გრიგოლ-ის შემოკლებულ ფორმებად,თუმცა წარმოშობით ზოგი მათგანი მაინც დამოუკიდებელი სახელი უნდა იყოს და ახლა კვლავ იბრუნებს ოფიციალური სახელის უფლებას.ამ სახელებისაგან ნაწარმოებია მრავალი ქართული გვარი: გიგაშვილი,გიგოშვილი,გიგოლაშვილი,გიგიაძე,გიგუცაძე და ა.შ.

ქართული სახელი. მიჩნეულია გიორგი-ს ან გრიგოლ-ის შემოკლებულ ფორმებად, თუმცა წარმოშობით მაინც დამოუკიდებელი სახელი უნდა იყოს და ახლა კვლავ იბრუნებს ოფიციალური სახელის უფლებას.

(სპარსული)მნიშვნელობა გაურკვეველია.აქედანაა გვარი გივიშვილი.გივი-ს მოფერებითი ფორმაა გიუნა,საიდანაც წარმომდგარია გვარი გიუნაშვილი.

(ბერძნული) მიღებულია გიორგი-ს შემოკლებით. მნიშვნელობით უდრის "მიწას" (აქვს ისეთივე მნიშვნელობა როგორც გიორგი-ს).

საკუთარი სახელი, რომელიც მომდინარეობს ბერძნული სახელიდან გეორგიოს (Γεώργιος), რომელიც თავის მხრივ წარმოებულია ბერძნული სიტყვისგან გეორგოს (Γεωργός), „მიწათმოქმედი“. სიტყვა Γεωργος ნაერთი სიტყვაა, წარმოებული სიტყვებისგან გე (Γῆ), „მიწა“, და ერგონ (ἔργον), „ვმუშაობ“. იგი მთელ მსოფლიოში ფართოდ გავრცელებული, ხოლო საქართველოში, სამოქალაქო რეესტრის მონაცემებით, ყველაზე გავრცელებული სახელია, რომელსაც ატარებს 151 239 ადამიანი.

(ქართული).

სპარსული სახელია, შემოსულია თურქულის გზით: "ვარდი".

(გლახუნა) ქართული, იხ. გახა.

ეტიმოლოგია უცნობია. ეს სახელი ერქვა ქართველთა მიერ წმინდანად აღიარებულ ერთ-ერთ პირს, რომელიც მოკლეს არაბებმა 914 წელს. ( “ დიდმოწამე მიქაელ, რომელსა ეწოდა გობრონ “. მისი ხსოვნის დღეა 17 XI). აქედანაა გვარი გობრონიძე.

გოგია,გოგიტა,გოგლა-გიორგი-ს კნინობითი ფორმებია.ამავე სახელის შემოკლებაა ქართულში დამოუკიდებელ სახელად ქცეული გიო.

გიორგი-ს კნინობითი ფორმებია. ამავე სახელის შემოკლებაა ქართულში დამოუკიდებელ სახელად ქცეული გიო.

მთაში გავრცელებული სახელია, რომლის მნიშვნელობაც დაუდგენელია. ეს სახელი ჰქვია ვაჟა-ფშაველას ერთ-ერთი პოემის “ გოგოთურ და აფშინას “ მთავარ გმირს.

(ქართული) მნიშვნელობა დაუდგენელია. საეჭვოა, რომ გოგონა-ს ფონეტიკურ ვარიანტს წარმოადგენდეს, რადგან წინათ კაცის სახელიც ყოფილა (შეადარეთ გვარები გოგოლაძე, გოგოლაშვილი, გოგოლაური).

(ქართული)

(ირანული)“ძლიერი ხარი“.აქედანაა გვარები:გოდერძიშვილი,გოდერიძე,გორდეზიანი(გოდერძიანი).

(ქართული) აქედან ნაწარმოებია გვარი გოლიაძე.

(ქართული) “ გონიერი “.

(ქართული) აქედან ნაწარმოებია გვარი გორდაძე.

(ქართული)ქართული ენის ზოგი დიალექტის მიხედვით გოჩა ნიშნავს“ბერიკაცს“(მნიშვნელობის მხრივ შეადარეთ გერონტი,ფირან),ზოგი დიალექტის მიხედვით-“პატარას“ (შეადარეთ ტოპონიმები:დიდი ჯიხაიში და გოჩა ჯიხაიში).გოჩა ჰქვია ალექსანდრე ყაზბეგის ერთ-ერთი მოთხრობის მთავარ გმირს–ხევისბერს.ამ სახელისაგან არის წარმოქმნილი გვარები:გოჩაშვილი,გოჩავა,გოჩუა.მოფერებითი ფორმებია:გოჩია,გოჩიტა,გოჩელა,საიდანაც მიღებულია გვარები:გოჩიაშვილი,გოჩიტაშვილი,გოჩელაშვილი,გოჩელეიშვილი,გოჩოლაშვილი,გოჩალეიშვილი.

(ბერძნული) “ მღვიძარე “, “ ფხიზელი “. ეს სახელი ერქვა მსოფლიოში ცნობილ ბერძენ მწერალსა და საეკლესიო მოღვაწეს გრიგოლ ნაზიანზელს (III-IV სს.), ასევე ცნობილ საეკლესიო მწერალს, ღვთისმეტყველსა და ფილოსოფოსს გრიგოლ ნოსელს (IV ს.), საეკლესიო მოღვაწეს გრიგოლ ხანძთელს (759-861), ოშკის აღმშენებელს გრიგოლ ოშკელს (X ს.) და ბევრს სხვას. გრიგოლის კნინობით-მოფერებითი ფორმებია: გიგა, გიგი, გიგო, გიგლა, გიგოლი, გიგოლა (მათგა ზოგი წარმოშობით დამოუკიდებელი სახელი უნდა იყოს). გრიგოლისაგან ნაწარმოები გვარებია: გრიგოლაშვილი, გრიგოლია, გრიგოლაია, გრიგოლავა; ტოპონიმები: გრიგოლეთი, გრიგოლიში. ბევრი გვარია წარმოქმნილი კნინობითი ფორმებისაგანაც. იშვიათად გვხვდება სახელის ფორმა გრიგორ, საიდანაც მიღებულია გვარი გრიგორაშვილი.

(ირანული) ეტიმოლოგია უცნობია. ეს სახელი გვხვდებოდა საქართველოში ჯერ კიდევ თხუთმეტი საუკუნის წინათ. გუბაზ I, ეგრისის მეფე, დაახლოებით 456 წ. აჯანყდა ბიზანტიის წინააღმდეგ, მაგრამ დამარცხდა და იძულებული გახდა იმპერატორს ხლებოდა კონსტანტინოპოლში, სადაც მას სამეფო კარის კეთილი განწყობა დაუმსახურებია. თავისი ქვეყნის დამოუკიდებლობისათვის წარმატებით იბრძოდა გუბაზ II, ეგრისის მეფე VI ს. 40-50-იან წლებში. ის ბიზანტიელმა სარდლებმა მოკლეს 554 წელს. გუბაზოული ჰქვია მდინარეს (სუფსის მარცხენა შენაკადს) ჩოხატაურის რაიონში.

(ქართული) ერთი და იმავე სახელის ვარიანტებია. მათგან წარმოქმნილია გვარები: გუგავა, გუგეშვილი, გუგოშვილი, გუგუშვილი, გუგუბერიძე. ამათგან გუგავა ძველ საბუთებში იხსენიება XVI საუკუნიდან. გუგუა ჰქვია ალექსანდრე ყაზბეგის “ ხევისბერი გოჩას “ ერთ-ერთ მოქმედ გმირს.

(ქართული) გვხვდება როგორც ვაჟის, ისე ქალის სახელად (ვაჟის სახელად იშვიათად).

ზემოხსენებული გუგა||გუგუ-ს საალერსო ფორმებია, რომლებიც დიდი ხანია დამოუკიდებელ სახელებად არის ქცეული: გუგუნა გვხვდება ჯერ კიდევ 1399-1419 წლებით დათარიღებულ ერთ საბუთში, გუგუტა – XVI საუკუნის საბუთში. ასევე ადრეული ხანებიდან დასტურდება ამ სახელებიდან წარმოქმნილი გვარები: გუგუნბერიძე (1558 წ.), გუგუნავა (1671 წ.), გუგუნაშვილი (XVII ს.), გუგუტაშვილი (1639) წ.) და სხვ.

(ქართული) “ ვარდის შვილი “. აქედანაა გვარი გულაბერიძე.

(სპარსული) “ ვარდის ქარი “, ე. ი. ქარი, რომელსაც ვარდის სურნელება მოაქვს. აქედანაა გვარი გულბათაშვილი (გვხვდება XVII ს-დან).

(სპარსული) სრული ფორმაა გულანდამ||გულანდარ ( " ვარდისტანა ", " ვარდსხეულა "). იხ. ვაჟის სახელი გულდამ, გულდა.

მომდინარეობს სპარსულიდან: გულანდამ – “ ვარდისტანა “, “ ვარდსხეულა “. Gვხვდება ქალის სახელადაც (XVI ს-დან). აქედანაა გვარი გულდამაშვილი.

ქართული სახელია, სადაც შერწყმულია სპარსული სიტყვა გულ და მისი ქართული შესატყვისი ვარდი. ამ სახელისაგან ნაწარმოებია გვარი გულვარდაშვილი (წარმოების მხრივ შეადარეთ შერლომ, ხვარამზე).

(ქართული)

(ქართული) ისტორიულ საბუთებში (XVI-XVII სს.) გვხვდება ვაჟის სახელადაც, აქედანაა გვარი გულიაშვილი.

(სპარსული) " ვარდნარი ", " ყვავილნარი ".

(ქართული) ნაწარმოებია გულ სიტყვისაგან საალერსო იკო სუფიქსის დართვით, გვხვდება კაცის სახელადაც. მის სრულ ფორმად ითვლება გულისა.

(ქართული) აქედანაა გვარი გულისაშვილი. ამავე სახელის კოლხური ვარიანტია გულიშა.

(ქართული)

(სპარსული) " კოხტა ყვავილი ".

(სპარსული) " ბროწეულის ყვავილი ".

(ქართული) გვხვდება კაცის სახელადაც.

(ქართული)

(სპარსული) " მოწყვეტილი ვარდი ". მოფერებითი ფორმაა გუქა.

(სპარსული) " მოკრეფილი ვარდი ".

(სპარსული) " ვარდის სახის მქონე ", " პირვარდა ".

განმარტებისათვის იხ. სახელი ბარამ.

გურანდუხტის შემოკლებული ფორმაა.

(სპარსული) " გურამის (გვარამის) ასული ". საქართველოს სამეფო კარზე ძველთაგანვე ძალიან გავრცელებული სახელი იყო. ეს სახელი ერქვა, მაგალითად: ვახტანგ გორგასლის დას, დავით აღმაშენებლის მეუღლეს და ბევრ სხვას.

(ირანული) “ მგლისა “ (შდრ. მგელა, გელა, გერა და სხვ.). ისტორიულ დოკუმენტებში ეს სახელი გვხვდება XV ს-დან (1408 წ., 1429-1452 წწ. და სხვ.). გვარები გურგენიძე, გურგენიშვილი დასტურდება XVII საუკუნიდან.

გიგუცა-ს ანუ გიგა-ს ვარიანტული ფორმაა.