ავდრის ღმერთი
სოფელში მებადურ ელიაზე უამრავი ლეგენდა დადიოდა. ზოგი მიიჩნევდა, რომ ჯადოქარი იყო, ზოგიც აბრალებდა ეშმაკისეულიაო, ზოგსაც იმის სწამდა, რომ მთელ ღამეს ბომბების დამზადებაში ატარებდა, რათა ერთ მშვენიერ დღეს მთელი სოფელი აეფეთქებინა. თუმცა, ზემოთჩამოთვლილის არც მტკიცებულობა ჰქონდათ და არც საბუთი, მას ყველა ერიდებოდა და როცა სოფლის ორშარაში ჭორიკანა ქალები ბავშვების სიჯიუტეს ვეღარ უმკლავდებოდნენ, იუწყებოდნენ _ ელია მოდისო და ბავშვებიც სწრაფად წყნარდებოდნენ.
ერთ მშვენიერ დღეს, როცა ერთ-ერთმა მეზობელმა ქართული მითოლოგია გადაშალა და შეიტყო, რომ ელია ავდრის ღმერთსაც ერქვა, დაასკვნა: „ეს ელია უთუოდ ის ელია უნდა იყოსო.“ იმ დღის შემდეგ ეს კაცი გამუდმებით გაიძახოდა, მებადური ელია არც მეტი და არც ნაკლები, თვით ავდრის ღმერთიაო. ხალხმა ყურიც არ ათხოვა, სანამ ერთ-ერთი მსგავსი ქადაგებისას მოულოდნელად არ გაწვიმდა. მეზობელმა ეს ამბავი ელიას ოინად მონათლა. შემდეგ ხალხიც ალაპარაკდა და აყაყანდა. საქმე იქამდეც მივიდა, რომ სოფლელები ქოხში მიეჭრნენ ელიას და სოფლიდან გაგდება დაუპირეს, მაგრამ მახვილგონიერმა მეთევზემ ხელები ცისკენ აღაპყრო, ისე, თითქოს ცის გახსნას აპირებსო და აბუტბუტდა. შეშინებული ხალხი მალე დაიშალა და იმ დღის შემდეგ ელიაზე სოფელში ახალი ჭორი გავრცელდა, ჭორი იმის შესახებ, რომ ის მეთევზე კი არა, თვით ავდრის ღმერთი გახლდათ.
სინამდვილეში, ელია არც ეშმაკისეული იყო, არც _ ჯადოქარი, არც _ ღმერთი და არც ბომბების დამზადება იტაცებდა. ის ერთი უბრალო მეთევზე იყო _ უთვისტომო და მარტოსული, ტბის პირას პატარა ქოხი ედგა, ჰქონდა ნავი, რომლითაც ყოველდღე თევზაობდა ტბაზე, საღამოს კი ქალაქში ყიდდა თევზს. მიუხედავად ამ უბრალოებასა, მაინც იყო რაღაც მისტიკური მასში.
ელიას 5 წლიდან ვიცნობდი, ახლა ცხრამეტის ვარ. ამ თოთხმეტმა წელმა ქარბორბალასავით გადაგვიარა: ზოგს სიცოცხლე აჩუქა, ზოგს _ წაართვა, ზოგს თმა გაუჭაღარავა, ზოგსაც საერთოდ _ გააცვინა, ზოგს სახე დაუნაოჭა და ზოგს – ტვინი, მაგრამ ამ ქარიშხალმა ელიას ვერაფერი დააკლო და როგორიც იყო იგი თოთხმეტი წლის წინათ, ისეთივედ დარჩა ახლაც. იგივენაირად დანაოჭებული სახე ჰქონდა, იმავე ფორმისა და ზომის წვერი, თითქოს არც თმა ეზრდებოდა და საერთოდ, ტბის პირას მდგარ ქოხში, რომელიც პატრონის მსგავსად ძველი და იდუმალი იყო დრო ტბასავით დაეგუბებინათ.
პირველად, როცა აქ მოვხდი, მეგონა თუ აქ დავრჩებოდი არასდროს დავბერდებოდი. ეს დაახლოებით ერთი წლის წინ მოხდა. მამა გარდამეცვალა და იძულებული გავხდი, მუშაობა დამეწყო. სხვა გზა რომ აღარ დამრჩა, ელიას ვთხოვე დახმარება.
მახსოვს, რომ მივედი, როგორც ყოველთვის, მარტო იყო. ჩემმა შემოთავაზებამ გააკვირვა. ეგონა, იმის გასარკვევად ვიყავი მისული ღმერთი იყო, თუ _არა. ისე, სიმართლე რომ ითქვას, კი მაინტერესებდა, მაგრამ ამის გამხელა სამუშაოს დაკარგვის ტოლფასი იყო, ამიტომაც ენას კბილი დავაჭირე და ყურადღებით მოვუსმინე მოხუცი მეთევზის მითითებებს.
მისი თქმით, უკვე ჰყავდა დამხმარე, მაგრამ ისიც დაბერებულიყო, ამიტომ დამთანხმდა. მისი სხაელი იყო ლუდოვიკო.
ტბის პირას მდგარ ქოხში ლუდოვიკო პარასკევ დილით გამოჩნდა. ის შემოვიდა ერთადერთი სარკმლიდან, ულვაშებზე შერჩენილი ნამცეცები ენით მოიშორა და რაოდენ დიდი იყო ჩემი გაოცება, როცა ლუდოვიკო შავი კატა აღმოჩნდა.
ლუდოვიკოსა და ჩემი დამეგობრება დროში უზომოდ გაიწელა.საერთოდ, ამ ქოხში ნდობის მოპოვება იოლი საქმე არ იყო. ელიამ მხოლოდ ერთთვიანი თანამშრომლობის შემდეგ დამდო პატივი, მასთან ერთად მეთევზავა.
და, აი, ოქტომბრის ადრიან დილას, როცა ჰაერი სუფთაა და ქოხში გამეფებულ სიჩუმეს მხოლოდ ლუდოვიკოს კრუსუნი არღვევს, მე და ელია პატარა ნავში ვსხდებით და ნისლში ვიკარგებით. შუაგულ ტბაში შევდივართ, ელია დუმს, ნისლი იფანტება, მზის სხივები ტბის ზედაპირზე ელვარებენ და თითქოს ღვთიური ნიშანი მიეღოს, ელია ჩემკენ ბრუნდება და მეკითხება: „დავიწყოთ?!“ თავის დაქნევით ვუდასტურებ და მოხუცი მებადური ოსტატურად ისვრის ბადეს, შემდეგ მთელი ძალითა და ღონით ეზიდება ნავისკენ, მეც ვეხმარები და ვხედავ, ბადეში გახვეული თევზები ჩვენს ნავში ფართხალებენ. ელია სიხარულისგან დაფრინავს, ღმერთს მადლობას სწირავს, თევზებს ეფერება, თანაც უსიტყვოდ _ ყველაფერი მის დანაოჭებულ სახეზე იკითხება. ასე გრძელდება შუადღემდე, ელია უამრავ თევზს იჭერს, სიხარულისგან მეცხრე ცაზეა, მისი სული დაფრინავს, თევზებთან ერთად დაცურავს ტბაში, სხეული კი ისვრის ბადეს და შემდეგ უკან, ნავზე ეზიდება. ქოხში დაბრუნებამდე ელია უსიტყვოდ შეშდება და ჰორიზონტს გასცქერის, თვალებს ისე აშტერებს თითქოს ლოცულობდეს, შემდეგ სათლიდან საკუთარი ხელით ამოჰყავს თევზები და ტბაში უშვებს. დახმარებას ვთავაზობ. ელია ნებას მრთავს. მე სათლიდან საკუთარი ხელით ამომყავს კალმახი და ტბაში ვუშვებ. თევზი საოცარი სისწრაფით უბრუნდება სამშობლოს და ისეთი შეგრძნება მეუფლება თითქოს ამ კალმახის სახით საკუთარი სული ამოვიყვანე სათლიდან და უზარმაზარ ტბაში გავუშვი. გაცურა ჩემმა სულმაც იქ, სადაც წლების მანძილზე ცურავდა მოხუცი ელიას სული. ვიგრძენი, ეს იყო ის, რაც მთელი ცხოვრება მინდოდა _ ამომეშვა საკუთარი სული პატარა სათლიდან და გადამეყვანა დიდ ტბაში, სადაც იყო სივრცე, სადაც იყო მოხუცი ელიას სული.
ქოხში დაჭერილი თევზების ნახევარი მიგვყავს. ლიფსიტებს ლუდოვიკო მიირთმევს, დანარჩენს საღამომდე ვყიდით. ღამით, როცა ქოხში ვბრუნდებით, ელია მპირდება, რომ აუცილებლად წამიყვანს ზღვაზე. ვცდილობ ემოცია დავფარო, მაგრამ მოხუცის ზღვისფერი თვალები ჩემს სხეულს მიღმა იყურება. მგონი მართლა ჯადოქარია…
ნოემბრის ბოლოს მოხუცმა ელიამ დაპირება შეასრულა და ზღვაზე წამიყვანა. ქარიანი დღე იყო, ტალღები ასკდებოდნენ ჩვენს ნავს და მეშინოდა. ელია კი თითქოს მართლა ავდრის ღმერთი ყოფილიყოს _ ცასავით მოქუფრული და ზღვასავით ამღვრეული _ ტალღებივით ბორგავდა და ვერ ისვენებდა. მე იმ წამს მჯეროდა, რომ იმ ქარიშხალს მოხუცი მეთევზე ატრიალებდა.
უკან ხელცარიელნი დავბრუნდით იმ მარტივი მიზეზის გამო რომ ელიას არასდროს უსვრია ბადე. ამის მიუხედავად, იმ დღეს მეთევზის თვალები არნახულად ბრჭყინავდნენ. ჩემი მოწყენა შეუმჩნეველი არ დარჩენია. ნაპირზე რომ გავედით მითხრა: „შენ ტბის კაცი უფრო ხარ, მე _ ზღვისო.“
როცა სოფელში დავბრუნდით ელიას ქოხისგან ფერფლიან ნასახლარიღა დარჩენილიყო. იქ, სადაც ელიას ქოხი იდგა, ახლა მხოლოდ ნახშირის პატარა მთა ელვარებდა. მებადური გაქვავდა, ზღვისფერი თვალები აუქაფდა. ნახშირის მთის ირგვლივ რიგებად იჯდა ხალხი, მხოლოდ ერთი იდგა ფეხზე, სწორედ ის, ელიას ღმერთად რომ მიიჩნევდა. ელია ხელიდან დაგვისხლტაო _ აიმაღლა ხმა, როცა ნაცარში გვამი ვერ იპოვნა. შემდეგ ხალხიც ახმაურდა, ალაპარაკდა და აყაყანდა. მეთევზის ადგილი სოფელში აღარ იყო. წელში მოხრილი და აქვითინებული ელია მალე შენიშნეს. ხალხი დაიშალა, ყველას შერცხვა და თავი ისე დაიჭირეს თითქოს არაფერ შუაში იყვნენ.
დავრჩით მარტო მე და ელია. მოხუცი ნასახლართან მივარდა, ლუდოვიკოს ეძებდა, მაგრამ ვერსად ვერ იპოვნა, სადღაც დაკარგულიყო.
მარტოსული ელია ღამეებს ღია ცის ქვეშ ათენებდა. მოდიოდა ზამთარი, მაგრამ მეთევზე არაფრით თანხმდებოდა ჩემთან ცხოვრებას. მხოლოდ მაშინ, როცა პირველი თოვლი მოვიდა, დედაჩემის მუდარამ გაჭრა და ელია დროებით გადმოვიდა ჩვენთან საცხოვრებლად.
დგება ზამთარი და ელია ახალი ნავის გაკეთებას იწყებს, თანაც არ კარგავს იმედს, რომ იპოვნის ძველ მეგობარს _ ლუდოვიკოს. მარტის ბოლოს მოხუც მებადურს ახალი ნავი მზად აქვს. მთებზე თოვლი დნება, ყინული ლღვება, ლუდოვიკო კი არ ჩანს. ელია ირწმუნება, ვიცი სადაცაა და ვიპოვნიო.
და აი, აპრილის ერთ მთვარიან ღამეს, „ავდრის ღმერთი“ ჯდება ნავში და მღელვარე ზღვაში მიცურავს. ჩვენს ფანჯარასთან მთელი ღამე იწვოდა სანთელი _ ელიას ველოდით, ძილი არ გვეკარებოდა, მაგრამ მოხუცი არ ბრუნდებოდა.
იმ დღის შემდეგ მებადური ელია არავის უნახავს. სოფელში ამბობდნენ, თევზად იქცა და ოკეანისკენ გაცურაო. ზოგს ეგონა, რომ მოკვდა. მხოლოდ მე ვიცოდი, რომ ელია „ზღვის კაცი უფრო იყო ვიდრე ტბის“, ამიტომაც წავიდა. მოკვდა? _ არა, არ მოკვდარა. ღმერთები და ჯადოქრები არასდროს კვდებიან. მან შეცურა ზღვაში და მჯერა, იპოვნა ძველი მეგობარი, შავი კატა, სახელად _ ლუდოვიკო.
მე კი – ტბის კაცი_ დავრჩი სოფელში, ტბის პირას ახალ ქოხს ვაშენებ, ელიას ძველი ნავითა და ბადით ვთევზაობ. უკან დაბრუნებისას, როცა დაჭერილი თევზების ნახევარს სათლიდან ტბაში ვაბრუნებ, უცნაური შეგრძნება მეუფლება, თითქოს იმ თევზის სახით საკუთარი სული ამოვიყვანე სათლიდან და დიდ ტბაში გავუშვი.
სიზმარი
– ლამაზო ქალბატონო, გაიღეთ მოწყალება! _ ითხოვენ თქვენგან მათხოვრის სველი თვალები.
– ლამაზო ქალბატონო, დაეხმარეთ მიუსაფარს _ გემუდარებიან იარაინი სახეები.
სიმართლე გითხრათ, თქვენ იმ გოგოს კი არა, საკუთარ ჩრდილს უფრო ეძებდით.
მაკიაჟს ყოველთვის საგულდაგულოდ იკეთებთ, მსახურებს არ ენდობით, გირჩევნიათ, გრძნობები საკუთარი ხელით დამარხოთ. ლამაზო ქალბატონო, თქვენ ძლიერი ქალი ხართ, თქვენ არ უნდა იტიროთ.
გამურული ბავშვები ტროტუარზე იძინებენ უკეთეს ადგილზე გაამოღვიძების იმედით და ისევ იქ იღვიძებენ, სადაც დაიძინეს. მაინც გონიათ რომ ჯერ არ გაუღვიძიათ, რომ ჯერ ისევ სძინავთ, რომ ყველაფერი, რასაც ხედავენ, სიზმარია.
მას ჰპირდებოდნენ ნათელ მომავალს, ჰპირდებოდნენ, რომ არასდროს მიატოვებდნენ, მაგრამ ახლა ის მარტოა, ტროტუარზე ზის და საკუთარ თითებს დასცქერის. ადრე როიალზეც უკრავდა, ახლა შეძლებს თუ არა? _ ეჭვი ეპარება, მაგრამ ახლაც სიამოვნებით დაუკრავდა შოპენს.
მღეროდნენ მიწისქვეშა გადასასვლელში, აუსრულებელ ოცნებებზე მღეროდნენ. ლამპიონის სინათლეზე ელავდნენ იარიანი სახეები. მოხუცის თვალებში ცრემლები ბრწყინავდნენ. მღეროდნენ ქუჩაშიც. პატარა გოგონა ქვაფენილზე უკრავდა შოპენს.
ლამაზო ქალბატონო, თქვენ ურცხვად გადაირბინეთ გოგონას როიალზე. მელოდია აირა, ოცნება დაინგრა. შავი თვალები შეხვდნენ თქვენს ზურგს, გამართულ მხრებსა და გამოყვანილ წელს. უნებლიედ მის ბაგეებსაც წამოსცდა _ „ლამაზო ქალბატონო…“
თქვენ შორს წახვედით, ძალზედ შორს. დაიკარგა სიტყვები, სიმღერას შეერია და აუსრუელებელ ოცნებასთან ერთად დაიმარხა. თქვენ მხოლოდ წელის ტკივილი იგრძენით _ ყველაზე აუტანელი ამ ქვეყნად.
ხის კარი ჭრიალით გაიღო. გამართული მხრები კარს მიღმა დაიკარგა. მათ ისევ ეცხოთ არშემდგარი პიანისტის მზერა.
გოგონა კიდევ დიდხანს იყურებოდა იქეთ, საითაც თქვენ წახვედით. თუმცა, ვერც ძველ ხის კარს ხედავდა, რომლის მიღმაც გაუჩინარდით და ვერც თქვენს მაკიაჟში დამარხულ ცრემლებს, მაინც ისე იყურებოდა აღმოსავლეთისკენ, თითქოს კედლებს მიღმა უნდოდა გაეხედა.
_ მობრძანდით, ლამაზო ქალბატონო! გელოდით. ვიცოდი, რომ მოხვიდოდით. _ წელში მოხრილი მასპინძელი ბნელ დერეფნებში მიგიძღვებათ. სადღაც სინათლე ჩნდება და თქვენც იქით მიდიხართ. მასპინძელს ვერ ხედავთ, მაგრამ ხვდებით, ის საშინლად მახინჯი უნდა იყოს.
მრგვალ მაგიდაზე, ოთახის ცენტრში ულამაზოდ იწვის სანთელი. სინათლესთან მარტო რჩებით, წამი უსასრულოდ იწელება. მოხუცი მასპინძელი საიდანღაც სკამს მოათრევს.
_ დაბრძანდით _ მზაკვრულად გიღიმით მოხუცი და სანთლის შუქზე ღრძილებს მოურიდებლად აჩენს.
_ ალბათ იცით…
_ ვიცი რისთვისაც მოხვედით. _ ღიმილი ხარხარში გადასდის.
_ მაშინ ერთადერთი კითხვა მაქვს _ როდის?
_ ჯერ გასამრჯელო, ლამაზო ქალბატონო!
სიბნელეში ოქროს მედალიონი აენთო. დედაბერი გაიღრიჯა, ხარბად ესცა ნადავლს და სანთლის შუქზე შეათვალიერა.
_ გამოდგება _ ისევ გაიღრიჯა და მედალიონი უბეში გააქრო.
_ იქნებ მითხრათ…
_ მოთმინება, ლამაზო ქალბატონო…
_ საიდან მოიტანეთ ეს ლამაზო ქალბატონო?!
_ მე იმაზე მეტი ვიცი ვიდრე ჩვეულებრივმა მოკვდავებმა იციან, ამიტომ მოხვედით აქ. ასე არაა?!
შემზარავი ხარხარი ყველა მხრიდან ისმის. ყველაფერი რომ ჩაწყნარდა დედაბერმა სანთელს თვალები გაუშტერა. ეს არაა ქუჩაში ნანახი წყლიანი თვალები. ეს თვალები დრომ დააშრო და დააჭკნო, ისე როგორც მისი პატრონი.
_ თქვენ აუცილებლად შეხვდებით ერთმანეთს _ აწრიალდით _ ეს გარდაუვალია.
დაძაბული სიჩუმე.
_ ნუ დაუჯერებთ საკუთარ თვალებს!… თქვენ მას აუცილებლად შეხვდებით. ის ძალიან ახლოსაა… ვერ გეტყვით როდის _ ეს თქვენზეა დამოკიდებული, ლამაზო ქალბატონო…. მაგრამ ეს მალე მოხდება… თქვენ ის უნდა იპოვნოთ და როდის მოახერხებთ ამას _ ეს უკვე თქვენი საქმეა.
_ კი, მაგრამ არც ვიცი, სად ვეძებო.
_ ჰოი, ლამაზო ქალბატონო, თქვენ იმაზე მეტი იცით, ვიდრე წარმოგიდგენიათ. _ დედაბერი ეშმაკურად იღიმის.
პიანისტი გოგონა ქუჩაში ზის და ტროტუარზე უკრავს. სადღაც აუსრულებელ ოცნებებზე მღერიან. ნაიარევი სახეები ელვარებენ ლამპიონის საცოდავ ნათებაზე. მხოლოდ გოგონას თვალები ანთია ჩირაღდანივით, როგორც ერთადერთი, ნამდვილი სინათლე ამ ქვეყნად. ცრემლები ელავენ ლამპიონის შუქზე და ეს ელვარება მეტია ნებისმიერ სხვა ნათებაზე, რომელიც არსებობდა უწინ.
ქუჩის კუთხეში ზის მოხუცი ცისფერი თვალებით. მას უსათუოდ უნდა ჰქონდეს ოცნება. მართალია, მისი თვალები პიანისტის მსგავსად ვერ კაშკაშებს, მაგრამ მის მიღმა იმალება ხელუხლებელი ოცნება, რომელიც დროის სიმწარემ ვერ შეიწირა, ვერ დაასამარა და მჯერა, როცა დრო მოვა, მოხუცი თვალებს მიღმა დამალულ ნატვრას გამოამზეურებს, მისგან ფრთებს გამოძერწავს და შორს გაფრინდება.
ქუჩაში უფრო მეტად ბნელა, ვიდრე ოდესმე სადმე დაბნელებულა. ასეთი სიბნელე არ იყო მაშინ, როცა მირიანმა იწამა ღმერთი. არც დედაბერთან ბნელოდა ასე, ეს არნახული სიბნელე იყო და ლამაზო ქალბატონო, თქვენ მოგეჩვენათ, ამ ბნელში იმალებოდა ის, ვისაც თქვენ ეძებდით.
4 დღით ადრე
ლამაზო ქალბატონო, თქვენ ისევ გთხოვენ ხურდას, მაგრამ კვლავ უარით ისტუმრებთ. მონდომებით ისვამთ მაკიაჟს (კვლავ არ ენდობით მსახურებს) და ახლა გულის გარდა სიცარიელეს კისერზეც გრძნობთ. აღარ გაქვთ საგვარეულო მედალიონი და ეს სიმსუბუქე აუტანლად მოქმედებს თქვენზე. ეს სულ სხვაგვარი სიმსუბუქეა, არ გავს ბორკილების ახსნით ან ტვირთის დაგდებით გამოწვეულ სიმსუბუქეს. ეს ისეთი სიმსუბუქეა, რომ შეგაშინებს, ნეტავ ქარმა არ წამიღოსო.
ეჭვობთ, რომ დედაბერმა მოგატყუათ და ვერასდროს იხილავთ მას, ვინც დიდი ხნის წინ დაკარგეთ.
ცისფერთვალება მოხუცი ისევ ზის ქუჩის კუთხეში. სივრცეში ერთი კონკრეტული წერტილი ამოურჩევია და იმას აკვირდება დაჟინებით. ისეთი შთაბეჭდილება გრჩებათ, თითქოს ოსტატურად გამოძერწილი ძეგლი იყოს. თითქმის არ ინძრევა, მხოლოდ მაშინ, როცა ვინმე დანაოჭებულ ხელში ხურდას ჩაუგდებს, მადლიერების ნიშნად თავს ნელა ძირს დახრის, შემდეგ ისევ მოძებნის ერთ წერტილს და დაჟინებით დააკვირდება.
„მას უსათუოდ უნდა ჰქონდეს ოცნება“ _ გაიფიქრეთ თქვენ. უკვე მერამდენედ ხვდებით ერთმანეთს ამ საცოდავ ქუჩაზე. ის ერთადერთია, რომელიც ხელოვნურ თვალებზე არ გაკვირდებათ და არ გეძახით _ „ლამაზო ქალბატონო“.
დაღამებამდე ქუჩაში დაეხეტებით, საღამოს ისევ სახლში ხართ. მოგბეზრდათ ამხელა სახლში მარტო ყოფნა. ფიქრობთ, სად შეიძლება იყოს პატარა გოგონა, მაგრამ მხოლოდ დედაბრის სიტყვები გახსენდებათ: „ ნუ დაუჯერებთ საკუთარ თვალებს!… თქვენ მას აუცილებლად შეხვდებით!“
3 დღით ადრე
გოგონა ისევ ქვაფენილზე იღვიძებს, მას უკვე აღარ ახსოვს, როგორ უკრავენ პიანინოზე. მიწისქვეშა გადასასვლელებში აღარ მღერიან. მხოლოდ გარემოვაჭრეები კივიან ბოლო ხმაზე.
აღარც ახსოვს ბოლოს როდის ჭამა. ნოემბრის სუსხიან ღამეებში გრიპიც აიკიდა.
„არა _ ამბობს ის _ ადამიანი ტანჯვისთვის არ იბადება.“ შემდეგ ბოლოჯერ ცდილობს ტროტუარზე დაუკრას შოპენი. არაფერი გამოსდის.
ნოემბრის სუსხიან საღამოს ლიანდაგების გასწვრივ მარტო მიდის გამურული გოგო. გახსოვთ, ლამაზო ქალბატონო, მისმა მზერამ გატკინათ ზურგი. ის იყო, ვინც ოდესღაც დაკარგეთ.
ღამდება. ცაზე ნელ-ნელა ინთებიან ვარსკვლავები. იქნებ რომელიმე მოწყდეს რომ სურვილი ჩაუთქვას. ვარსკვალავები ყოველთვის უსრულებდნენ სურვილს. ბავშვობაში ინატრა ნეტავ მარტო ვიყოო და ვარსკვლავმაც პირნათლად აუსრულა. ახლა რომ ჩამოვარდეს ჩაუთქვამს, ნეტავ გავიღვიძოო.
მაისის ბოლოს, დიდი ხნის წინათ, ვიღაც ბიჭი გაიცნო _ ისიც მასსავით გამურული. მან გაანდო, დაძინების წინ ჩაიფიქრე, სახლში გაიღვიძოო და აუცილებლად აგიხდებაო. მეორე დღეს, როცა იმედგაცრუებულმა გოგონამ გამურულ ბიჭს უსაყვედურა, ბიჭმა უპასუხა, ჯერ არ გაგიღვიძიაო. მას შემდეგ სჯერა, რომ იმ ბიჭს თქმის არ იყოს, ყველას გვძინავს და ჩვენი ცხოვრება მხოლოდ სიზმარია, ჩვეულებრივი ილუზია, რომელიც კაცმა არ იცის როდის შეწყდება.
დღეს დილითაც ვერ გაიღვიძა, ეს ბოლო იყო ნამდვილად. ენატრებოდა ის გამურული ბიჭი, მაგრამ იცოდა, ის მატარელმა გაიტანა დიდი ხნის წინათ.
შუაღამისას გამურულმა გოგონამ ხელების ფათურით მონახა ორი ლიანდაგი და ისე დაწვა, როგორც ეგონა, რომ ოდესღაც გამურული ბიჭი დაწვა, რათა გაეღვიძა. ერთ ლიანდაგზე კისერი დადო, ეუცხოვა ლიანდაგის სიცივე შიშველ კანზე. შემდეგ ფეხებიც გაშალა და მუხლებით მისწვდა მეორე ლიანდაგს _ ისიც ცივი იყო.
ეჩვენებოდა, თითქოს დიდიხანი იწვა ასე და მხოლოდ მატარებელს ელოდა. არც სიკვდილის სჯეროდა და აღარც ტკივილის ეშინოდა, მაგრამ იმ წამს, როცა კისერგაყინული ვარსკვლავებიან ცას უყურებდა და თან სულ მცირე ხმაურსაც კი აყურადებდა, ნატრობდა, ნეტა ჯერ არ მოვიდეს მატარებელიო.
ჩუმი წამები შეუმჩნევლად გაიპარნენ. სადღაც შორიდან მოისმა მატარებლის შემზარავი კივილი. ისეთი ხმა ჰქონდა, მკვდარსაც გააღვიძებდა.
უეცრად ქუჩაში წაკითხული სტრიქონები ამოუტივტივდა:
„ნეტავ ზღვის ძახილზე
გრიგალს გავეტაცე.
ღმერთო! გამაღვიძე
მე სხვა პლანეტაზე.“
არც იცოდა, ვისი ლექსი იყო. ეგონა, თავის დროზე ეს ერთი სტრიქონი მხოლოდ იმიტომ დაიმახსოვრა მისმა გონებამ, რომ სწორედ ამ დროს გაეხსენებინა.
გამურული გოგონა დიდხანს იმეორებდა ამ სტრიქონებს, ეს ყველაზე გულმოდგინე ლოცვა იყო, რაც კი ღმერთს მოუსმენია. მატარებლის ხმაური ძალიან ახლოდან ისმოდა, როცა გაყინულ ცას ვარსკვლავი მოწყდა, ძირს დაეშვა და სიბნელეში გაუჩინარდა. გოგონამ უხმოდ გაიმეორა აკვიატებული სტრიქონები და გაყინული კისერი მარცხნივ მიაბრუნა, „ადრე მოვიდა მატარებელიო“ _ გაიფიქრა და გამურულ სახეზე უკმაყოფილება აღებეჭდა. მერე ისევ ცას ახედა. მატარებლის გუგუნში მან გარკვევით გაიგონა, სადღაც შორს უკრავდნენ შოპენს. ბოლოჯერ გაიღიმა, შემდეგ თვალები დახუჭა და გაიღვიძა.
2 დღით ადრე
ლამაზო ქალბატონო, თქვენ ისევ ეძებთ.
ლამაზო ქალბატონო, თქვენ ისევ ვერ იპოვნეთ.
ისევ ხედავთ იმ მოხუცს, ცისფერი თვალები რომ აქვს და ხვდებით, ის ოსტატურად მალავს ოცნებას, სწორედ ისე, როგორც თქვენ მალავთ ცრემლებს. იქნებ ისიც ხვდება, რას მალავთ _ ამაზე ფიქრი სასოწარკვეთაში გაგდებთ.
საღამოს, როცა უკან ბრუნდებოდით, ვიღაც უცნაური ტიპი აგედევნათ. მან რაღაც უნდა იცოდეს _ გაიფიქრეთ თქვენთვის.
ტანმაღალი მამაკაცი ქოშინით დაგეწიათ და შეშინებული ხმით გითხრათ:
_ ლამაზო ქალბატონო, თქვენი ჩრდილი!
_ უკაცრავად!
_ თქვენს ჩრდილს შეხედეთ!
ჩრდილს აკვირდებით.
_ ჩვეულებრივი ჩრდილია, რას ერჩით?!
_ კი მაგრამ, ლამაზო ქალბატონო, ის ხომ ძალიან ფერმკრთალია! შეხედეთ ჩემს ჩრდილს და შეადარეთ.
_ იქნებ საღამოს ბრალია?
_ არა, შეხედეთ! თქვენ აშკარად განახევრებული ხართ, რაღაც დაკარგეთ ასე არაა?!
დუმილი
_ სადღაც კიდევ მინახავს ადამიანი ფერმკრთალი ჩრდილით…
_ სად?
_ აღარ მახსოვს… სადღაც აქვე, ახლოს.
_ მაინც სად?
_ ლამაზო ქალბატონო, აბა როგორ გითხრათ, ეს დიდი ხნის წინ მოხდა. აღარც კი მახსოვს, კაცი იყო თუ ქალი, მაგრამ ვეჭვობ, თქვენ ერთმანეთი უნდა იპოვნოთ, მაშინ თქვენი ჩრდილი ისეთივე იქნება, როგორიც სხვებისაა.
სიტყვის თქმა დააპირეთ, მაგრამ ტანმაღალი მამაკაცი დაუკითხავად გაუჩინარდა. თითქოს მიწამ ჩაყლაპა მისი კვალიც კი ვერ ნახეთ.
1 დღით ადრე
ლამაზო ქალბატონო, თქვენ შუადღემდე აკვირდებით გამვლელთა ჩრდილებს, მაგრამ ყველას ჩრდილი სრულყოფილია, მხოლოდ თქვენია განახევრებული. ასე არ შეიძლება, აქ სადღაც უნდა იყოს გოგონა ნახევარი ჩრდილით.
შუადღისას მოულოდნელად მოიღრუბლა და წვიმა დაიწყო. ყველას ჩრდილი გაქრა _ მთელიც და ნახევარიც. შეუძლებელი გახდა მარტოსულების გარჩევა დანარჩენებისგან. თქვენი გამთელება ერთი დღით გადაიდო.
დღე, რომელიც მაინც დადგა
ნაწვიმარ ქუჩებს მზე აშრობდა. მიდიოდით ნახევარი ჩრდილით და საშინლად გციოდათ. ცისფერთვალება კაცი აღარ იჯდა ქუჩის კუთხეში. „ ნუთუ უკვე გამოძერწა ფრთები და გაფრინდა?!“ _ გაიფიქრეთ თქვენ.
არა _ ამბობდით თქვენთვის _ რაღაც სხვა ხდება, ნუთუ რამე დაემართა მოხუცს?! იქნებ გუშინდელ წვიმაში დასველდა და ახლა სიკვდილს ებრძვის?!
ქუჩები თითქმის ცარიელია. ახლა რთულია იპოვნოთ ის, ვისაც ეძებთ.
ცისფერთვალება კაცს მეტროში შეხვდით. აქამდე რატომ ვერ მიხვდით, მან შეიძლება ბევრი რამ იცოდეს გოგონაზე, რომელსაც ეძებთ.
მიდიხართ და დაკოჟრილ, ცივ ხელს ხელით ეხებით, ცდილობთ გაუთბოთ თან ეკითხებით:
_ როგორ ხართ? იქნებ იცოდეთ რამე გოგონაზე, რომელიც დიდი ხნის წინ დაიკარგა?!
დუმილი.
თქვენ უზრდელობაში ჩაუთვალეთ მოხუცს და ცივად მოშორება დააპირეთ, მაგრამ მოხუცის ცივი ხელი მტკიცედ ჩასჭიდებოდა სითბოს და მის დათმობას არ აპირებდა. პირველივე გაჩერებაზე ჩამოვიდა, ისე რომ თქვენთვის ხელი არ გაუშვია. მიწისქვეშეთიდან ამოხვედით თუ არა, გაიძულათ გეყიდათ კალამი და რვეული.
ცისფერთვალება მოხუცმა, რომელსაც უსათუოდ ჰქონდა ოცნება, ხელი გაგიშვათ, რვეული გადაშალა და პირველ გვერდზე დიდი ასოებით დაწერა: მე ვერ ვლაპარაკობ. მუნჯი ვარ.
_მაგრამ ჩემი ხომ გესმით?!
თავი დაგიქნიათ და წერა დაიწყო.
„მე ვიცი, თქვენ რაც გიჭირთ და როგორ გიშველოთ“_ ეწერა ფურცელზე.
ამ დროს, უეცრად შეამჩნიეთ, რომ მოხუცის ჩრდილი ისეთივე ფერის იყო, როგორიც _ თქვენი.
„ შეგიძლიათ სახლში წახვიდეთ, როცა ყველაფერს მოვრჩები შემოგივლით.“
ასე უხმოდ დაშორდით ცისფერთვალება მოხუცს, რომელსაც თქვენსავით ნახევარი ჩრდილი ჰქონდა.
გვიან ღამემდე არაფერი გსმენიათ, მხოლოდ გვიან ღამით მოიტანეს წერილი. თქვენ, რა თქმა უნდა, არ გეძინათ. სწრაფად გადაშალეთ და კითხვა დაიწყეთ :
„ ლამაზო ქალბატონო!
ამ სიტყვებით ბოლო დროს ხშირად მოგმართავენ, ამიტომაც მეც ასე დაგიძახებთ. ამის მიუხედავად დღეიდან არავინ მოგმართავთ ასე ხშირად ამ სახელით. ლამაზი, ამ შემთხვევაში, მხოლოდ დაცინვაა, რადგან ნახევარჩრდილიანი ადამიანის სილამაზე იგივეა, რაც არშემდგარი ბალერინასთვის _ იუმორის გრძნობა. დღეიდან შეგიძლიათ დარწმუნებული იყოთ, რომ ამ სახელს მხოლოდ კომპლიმენტის სახით გეტყვიან, რადგან ახლა თქვენი ჩრდილი სრულყოფილია. რაც შეეხება იმ გოგონას, რომელსაც თქვენ ეძებდით : აქ საქმე უფრო რთულადაა.
გოგონა რომელსაც თქვენ ეძებდით, ახლა აქ აღარაა. მასაც, ისევე როგორც მე და თქვენ, ნახევარი ჩრდილი ჰქონდა. მაგრამ ის ნახევარი ჩრდილი არც თქვენი იყო და არც _ ჩემი.
თქვენ ჩრდილი დაგიბრუნდებათ და დღეიდან ჩვეულებრივი ცხოვრებით იცხოვრებთ. სიმართლე გითხრათ, თქვენ იმ გოგოს კი არა, საკუთარ ჩრდილს უფრო ეძებდით. რაც შეეხება თქვენს ვარაუდებს: დიახ, მე მაქვს ოცნება, მე მინდა გავიღვიძო, ისევე როგორც იმ გოგოს, რომელიც არც არასდროს დაგიკარგავთ. სინამდვილაში თქვენ საკუთარი თავის ნაწილი დაკარგეთ, მაგრამ ახლა ამას აზრი არ აქვს.
გამურულმა გოგონამ საკუთარი ოცნებისკენ გადადგა ნაბიჯი და ალბათ გაიღვიძა კიდეც, ახლა ჩემი ჯერია. თქვენს ენაზე რომ ვთქვათ, ახლა ჩემს ოცნებას გამოვამზეურებ, მისგან ფრთებს გამოვძერწავ და გავფრინდები.
ნახევარჩრდილიანებს არ გვჯერა, რომ ეს ცხოვრება რეალობაა. ჩვენ მას სიზმარს ვეძახით, ადამიანის მდგომარეობას კი_ ძილს. შეიძლება ეს ჭეშმარიტებაა, მაგრამ საშინელებაა. ჩვენ არ შეგვიძლია დავიბრუნოთ ჩრდილის ნახევარი, ჩვენ ნახევრად უკვე მოვკვდით. არავის ვურჩევ ჩვენს ადგილას ყოფნას, ამიტომ გადაგარჩინეთ თქვენ.
ლამაზო ქალბატონო, ეშმაკმა უწყის, სადაა ჩემი ჩრდილის ნახევარი, მაგრამ შემიძლია გითხრათ, რომ თქვენი ჩრდილის ნახევარი ამ კონვერტშია.
მგონი, სიტყვა გამიგრძელდა. ჩემი მატარებელი ახლოვდება. არ დაგავიწყდეთ, მოუფრთხილდით საკუთარ ჩრდილს და ტკბილად იძინეთ, ყველა სიფხიზლეს ალბათ მაინც ეს ჯობია.
მოუსმინეთ შოპენს და არ ატაროთ მაკიაჟი!
კაცი, რომელმაც ოცნებისგან ფრთები გამოძერწა და გაფრინდა“
თქვენ რამდენჯერმე გადაიკითხეთ წერილი, შემდეგ კონვერტიდან ამოიღეთ მედალიონი და ისევ გულზე შეიბით. დილით მაკიაჟის გარეშე გახვედით გარეთ და თქვენი ჩრდილი ისეთივე ფერის იყო, როგორიც _ სხვების. როცა მატარებლის სადგურზე სისხლიანი ვაგონი შენიშნეთ, არც გაგკვირვებიათ, იცოდით, რომ ცისფერთვალება მოხუცმა საკუთარი ოცნებებისგან ფრთები გამოძერწა და გაფრინდა.
ჩემი ალუბლის ხე
იაპონელი სამურაების ღირსეული შთამომავალი იყო ტაკერუ. მართალია, იაპონია არასრდროს ენახა, მაგრამ ისეთი გატაცებით მიყვებოდა ალუბლის ყვავილობისა თუ სამურაების საგმირო საქმეებს, რომ კარგა ხანს მჯეროდა, მთელი თავისი ცხოვრება კიუსიუზე ჰქონდა გატარებული.
წარმოდგენა არ მაქვს როგორ მოხვდა ტაკერუ ჩვენს მიყრუებულ ქალაქში. ლეგენდებს თუ დავუჯერებთ, მამამისი ცნობილი სამურაი ყოფილა, დედამისი _ იაპონელი მკერავი. მეორე ლეგენდის თანახმად, რომელიც, ჩემი აზრით, უფრო სარწმუნო უნდა იყოს, ტაკერუს დედა ქართველი სტუდენტი ყოფილა, რომელმაც ტაკერუს მამა უნივერსიტეტში სწავლისას გაიცნო. სხვა ლეგენდის თანახმად ტაკერუ სულაც არ იყო ტაკერუ, მას ერქვა ვახტანგი, მაგრამ ქართველობას უკადრისობდა და საკუთარ თავს გამოგონილ სახელს ეძახდა, ამ ლეგენდის მიხედვით ტაკერუს ფართო, ჭკვიანი თვალები ჰქონდა, მაგრამ თავის მოსაკატუნებლად არასდროს ახელდა ბოლომდე.
ლეგენდა ლეგენდად რჩებოდა, რეალურად კი არავინ იცოდა საიდან მოვიდა ეს “საეჭვო გარეგნობის მამაკაცი”. მართალია, ხანდახან გამოჩნდებოდნენ ხალხი, ვინც ტაკერუს ვახტანგობის დასამტკიცებლად, დაიფიცებდნენ, რომ ტაკერუ ფართოდ თვალგახელილი ენახათ, მაგრამ, როგორც ახლა ვხვდები, ესეც ჭორი იყო.
მაშინ, როცა ეს ამბავი მოხდა, ჯერ კიდევ ბავშვი ვიყავი და ყველაფრის მჯეროდა, რასაც უფროსები მეტყოდნენ. როცა უფროსები იძახდნენ ტაკერუ ტაკერუ არააო, მეც მჯეროდა, რომ ტაკერუ ტაკერუ არ იყო. როცა იტყოდნენ, ტაკერუ იაპონელი სამურაის შთამომავალიაო, მეც მჯეროდა, რომ ტაკერუ იაპონელი სამურაის შთამომავალი იყო.
ახლა რომ მკითხოთ, ვერაფერსაც ვერ გეტყვით მის წარმომავლობაზე და ალბათ არცაა საჭირო ვიცოდეთ, რას აკეთებდნენ მისი მშობლები ტაკერუმდე, ან ტაკერუს შემდეგ. მთავარი მაინც ისაა, რომ ტაკერუ ჩემი სკოლის ძველ, მიტოვებულ შენობაში ცხოვრობდა და ერთი შეხედვით არც არაფერს აკეთებდა. მოგვიანებით დირექციამ ტაკერუ სკოლის დარაჯადაც დანიშნა, მაგრამ ამით ჩვენთვის არაფერი შეცვლილა.
ახალის შეცნობის გაშმაგებულმა სურვილმა მთელი კლასი აიტანა, როცა ტაკერუ პირველად შევნიშნეთ სკოლის ახლოს. წვრილთვალებიანი მამაკაცის დანახვა ჩვენთვის ნამდვილი სასწაული იყო. მართალია, ერთი კლასელი კი ამტკიცებდა წვრილთვალიანი მამაკაცი ტელევიზორში მინახავსო, მაგრამ მისი არ გვჯეროდა, რადგან იმ დროს ჩვენს ქალაქში ელექტროენერგიის არსებობა ისეთივე წარმოუდგენელი იყო, როგორიც _ წვრილთვალებიანი მამაკაცისა. მოკლედ, იმ დღის შემდეგ ტაკერუს ჩვენგან მოსვენება აღარ ეღირსა. მართალია, თავიდან თავს გვარიდებდა და გვემალებოდა, მაგრამ მისი პოვნა არც ისე რთული იყო და რაც მთავარია, მისი დევნა მშვენიერი გასართობი იყო ჩვენთვის.
ტაკერუ მალე მიხვდა, რომ ჩვენგან დამალვას აზრი არ ჰქონდა, რადგან წვრილთვალებიანი მამაკაცის სანახავად მთელს ქალაქს გადავჩხრეკდით და აუცილებლად ვიპოვნიდით. ტაკერუ, რომ არ გვემალებოდა თავიდან გაგვიხარდა კიდეც, მაგრამ წვრილი თვალების ცქერა მოსაბეზრებელი გამოდგა. უყურებ და ვერ ხვდები რა უნდა, რას უყურებს, რა აოცებს ან ახარებს. მხოლოდ ეჭვს თუ ამოიკითხავ ასეთ თვალებში. როგორც ყველაფერს ახალს, წვრილ თვალებსაც შევეჩვიეთ და სულ მალე ის მოსაბეზრებელი ყოველდღიურობის ნაწილი გახდა. ასე იქცა ტაკერუ დიდი საოცრებიდან „უინტერესო მამაკაცად“.
მოგვიანებით მე ხელმეორედ აღმოვაჩინე ტაკერუ.
იმ დღესაც არ ვიცოდი გაკვეთილი. მასწავლებელმა კლასში ჩამკეტა და დამპირდა, სანამ არ ისწავლი ვერსად წახვალო. ერთი საათი მარტო ტირილზე დავხარჯე, როცა მივხვდი, რომ ტირილი საქმეს ვერ უშველიდა წიგნიც გადავშალე, მაგრამ ვერაფრით ვისწავლე. ერთი საათის შემდეგ უკვე იმიტომ ვტიროდი, რომ მეგონა, მთელ ღამეს იმ ოთახში გავატარებდი. მასწავლებლის სკლეროზმა თუ ბოროტებამ იქამდე მიიყვანა საქმე, რომ თვითონ სახლში წავიდა მე კი კლასში დამტოვა.
დაბინდებისას, ჩემი ტირილის ხმაზე ტაკერუმ შემოანგრია კარი. ტირილი შევწყვიტე და წყლიანი თვალებით ტაკერუს შევხედე. ხელში ხმალი ეჭირა, როგორც შემდეგ ამიხსნა მამამისის. ხმალი ქარქაშში იყო ჩაგებული. ბევრი ვეხვეწე, მაგრამ ქარქაშიდან ცოცხალი თავით არ ამოიღო, იძახდა: „სადაც სამურაი ხმალს ამოიღებს, იქ სისხლიც უნდა დაიღვაროსო“. მე ისე მინდოდა ნამდვილი სამურაის ხმალი მენახა იმ წუთას სისხლის დაღვრის კი არა აპოკალიფსის მომხრე ვიყავი, მაგრამ ტაკერუ ნებას არ მრთავდა. ტაკერუმ არც იმის ნება დამრთო, რომ მარტო წავსულიყავი სახლში, თვითონ სკოლას ვერ ტოვებდა, ჩემს მშობლებს კი სკოლაში მოსვლა არ შეეძლოთ. გადაწყვეტილი იყო _ იმ ღამეს დარაჯთან ერთად გავათენებდი სკოლაში. მე სიხარულს ვერ ვმალავდი. მართალია, ტაკერუსგან უარი მივიღე სამურაის მახვილის გამოყენებაზე, მაგრამ მეგონა რომ დაიძინებდა ჩუმად მოვიპარავდი მის იარაღს, ქარქაშს გავაძრობდი, მერე ეზოში გავიდოდი და ბნელ ღამეს ავჩეხდი. ტაკერუმ იმედები გამიცრუა. ხმალი ისეთ სიმაღლაზე დადო, რომ ვერასდროს მივწვდებოდი. ყველა იმედი რომ გადამეწურა გადავწყვიტე მისთვის დამემტკიცებინა, რომ მასზე ნაკლები ვაჟკაცი არ ვიყავი და სამურაის ხმალის ხელში დაჭერის ღირსი გახლდით. გავიფიქრე, მანამ არ დავიძინებ, სანამ თვითონ არ მოერევა ძილი-მეთქი. გავიფიქრე და მერე პრინციპის საქმე იყო, რასაც იტყვი უნდა შეასრულო, სამურაებისთვისაც ასეა ალბათ. საათები ისე გავიდა, ხმა არ გამიცია ტაკერუსთვის. ის არ იძინებდა. მე თვალები მეხუჭებოდა. ტაკერუს დანაოჭებულ თვალებს შევხედე და ვიფიქრე, გამარჯვებასთან ახლოს ვარ-მეთქი, მაგრამ შემდეგ გამახსენდა, რომ მას ყოველთვის ნახევრად დახუჭული ჰქონდა თვალები და მივხდი, ტაქტიკა უნდა შემეცვალა.
_ რა გქვია? _ წამოვიწყე საუბარი ბრაზიანი ხმით.
_ ტაკერუ!
_ტაკემუ?
_ტაკერუ, რრრ!
_რა საშინელებაა?!
_ შენ რა გქვია?
_ როგორი სახელია ტაკერუ?!
_ იაპონური სახელია, მებრძოლს ნიშნავს.
_ მებრძოლს?
_ ჰო
_ ესეიგი მებრძოლი ხარ?
_ ჰო, მე იაპონელი სამურაების შთამომავალი ვარ. მამაჩემი სამურაი იყო, დედაჩემი _ მკერავი. ის ხმალი მამაჩემისაა.
_ დედაჩემიც მკერავია.
_ მართლა?! რა კარგია?!
_ მამაშენს რომ ვთხოვო იმ ხმალს არ მათხოვებს?
_ მამაჩემი იაპონიაშია.
_ შორსაა იაპონია?
_ ძალიან შორს.
_ მაინც?
_ დედამიწა რომ მრგვალია ხომ იცი?
_ ვიცი, მასწავლებელმა მითხრა.
_ იაპონიამდე რომ მიხვიდე ნახევარი დედამიწა უნდა შემოიარო. დედამიწის ერთ მხარეს ჩვენ ვართ, მეორე მხარეს იაპონია. ახლა, აქ რომ დაღამდა, იქ _ გათენდა.
_ შორს ყოფილა.
_ ჰო, ახლა დაიძინე!
_ შენ ნამყოფი ხარ იაპონიაში?
_ არა.
_ კი მაგრამ… შენი მშობლები ხომ იაპონელები არიან?
_ კი, იაპონელები არიან.
_ აბა, აქ რა გინდა?
_ ეგ მეც არ ვიცი.
მივხვდი, ისეთი კითხვა დავსვი, რომელიც არ უნდა დამესვა და ცოტა ხნით გავჩუმდი.
_ ალბათ მშობლებს ენატრები!
_ დედას ვენატრები, ვიცი.
_ მამას?
_ მამაჩემი მკვდარია.
_ მართლა?
_ ჰო, თავი მოიკლა.
_ თავი მოიკლა?
_ ჰო, ღირსება შეულახეს და თავი მოიკლა.
_ რატომ?
_ ვერ გაიგებ, ღირსება საიმურაებისთვის ყველაფერია.
სიჩუმე.
_ გძინავს?
_ არა.
_ რატომ?
_ ვერ ვიძინებ. ისეთ ამბებს მომიყევი, რომ მეშინია.
_ მაპატიე, არ მინდოდა.
_ თუ დედაშენი იაპონიაშია და ენატრები, თუ მამაშენიც იქაა, რატომ არ წახვალ სახლში?
_ წავალ!
_ როგორია შენი სახლი?
_ ჩემი სახლი?!… ჩემი სახლი აყვავებულ აალუბლებს შორის დგას. იქ არც ცივა, არც ცხელა, არც ქარია, არც წვიმს, არც თოვს, სულ მზე ანათებს. შენ იცი იაპონიას რას ეძახიან? _ თავი გავაქნიე _ ამომავალი მზის ქვეყანას. მთელს დედამიწაზე პირველად იაპონიაში ამოდის მზე. უნდა ნახო რა ლამაზად ბზინავს ალუბლის ყვავილები ამომავალი მზის ვარდისფერ სხივებზე. საოცრებაა!
_ აბა არასდროს ვყოფილვარ სახლშიო?
_ მართლა არასდროს ვყოფილვარ.
_ აბა ეგ საიდან იცი?
_ ვიცი.
_ საიდან?
_ გინდა მოგიყვე როგორ დაამარცხა ბაბუაჩემმა ცეცხლისმფრქვეველი დრაკონი?
_ მინდა _ ვუპასუხე მე და დაიწყო ჯადოსნური ისტორიები, სადაც ტაკერუს ბაბუ ცეცხლისმფრქვეველ დრაკონს ამარცხებდა. ამას მოჰყვა კიდევ მრავალი ჯადოსნური ამბავი. ასე გავატარეთ ის ღამე. გათენებისას სკოლაში წასვლის ნაცვლად სკოლა მოვიდა ჩემთან _ ჯადოსნური იყო!
ამ დღის შემდეგ ჩემი და ტაკერუს მეგობრობა უფრო და უფრო გამყარდა. სასწავლო წლის ბოლოს სკოლაში ტაკერუზე უკეთესი მეგობარი არ მყავდა. ბოლო დღეს, სკოლა რომ დამთავრდა, ტაკერუ ჩემთან მოვიდა და მითხრა:
_ უნდა დაგემშვიდობო, მივდივარ.
_ სად მიდიხარ?
_ იაპონიაში. მთელი წელი ვაგროვებდი ფულს და ახლა უნდა წავიდე.
_როდის ჩამოხვალ?
_ არასდროს!
_ რატომ? გეხვეწები რა ტაკერუ, ჩამოდი რა!
_ არა, უნდა წავიდე!
_ იცი, ღირსი არ ხარ სამურაის ხმალი ატარო! მამაშენი რომ ცოცხალი იყოს, ახლა გაიკეთებდა ხარაკერის. მეგობარს როგორ ღალატობ?! გაგეფრთხილებინე მაინც!
ეს ვუთხარი და ავტირდი. ტაკერუ ჩემთან მოვიდა, მამშვიდებდა, მაგრამ არ ვცხრებოდი. ბოლოს დამპირდა, რომ დაბრუნდებოდა. მე დავწყნარდი, და ტაკერუს მშვიდობიანი მგზავრობა ვუსურვე.
შემოდგომაზე, როცა სწავლა დაიწყო, ტაკერუ ისევ ვნახე სკოლაში. დიდი ყუთით რაღაც მომაწოდა. იაპონიიდან ჩამოგიტანეო _ მითხრა. გავხსენი და სასკოლო ჩანთა იყო. უზომოდ ბედნიერი ვიყავი. კლასში ჩემზე კარგი ჩანთა არავის ჰქონდა _ ასე მეგონა და თავი დიდ ვინმედ მომქონდა. ამ ამბამდე ზუსტად ასეთი ჩანთა ჩემს ქალაქშიც ვნახე და როცა ტაკერუმ მსგავსი მაჩუქა მივხდი, იაპონია არ უნდა ყოფილიყო შორს. როცა ტაკერუს ვკითხე, როგორი იყო იაპონია, მან მიპასუხა, რომ უკეთესს ელოდა.
ტაკერუ ნაცემი იყო. პირველივე შეხვედრისას შევატყვე, რომ სახეს მარიდებდა და მარჯვენა თვალი ჩალურჯებული ჰქონდა, ყვრიმალი _ გასიებული. შემდეგ და შემდეგ უფრო მეტად შეეტყო სილურჯე, ისე რომ ვერ დამალავდა.
სახლში ახალი ჩანთით რომ დავბრუნდი, მშობლებმა მკითხეს, საიდან მქონდა ეს ჩანთა. მეც ვუპასუხე, რომ ტაკერუმ ჩამომიტანა იაპონიიდან.
მამას გაეცინა და მითხრა:
_ იაპონიაში არ ყოფილა! შენ მართლა დაიჯერე?! ჰაჰაჰა, ხედავ, მართლა ჯეროდა თურმე, რომ ტაკერუ იაპონიაში იყო. ეგ ჩანთა ბაზრობაზე იყიდა, აქვე! ჰაჰა, როგორ გაგაცურა?! ბილეთის ფული მაგ ჩანთაზე დახარჯა, დანარჩენი მძარცველებმა წაართვეს! მაგრე მოუხდება, ხომ დაუსიეს დაწვრილებული თვალები?! ჯერ სადაა?!
მეტის მოსმენა ვეღარ შევძელი, ავდექი და სკოლისკენ გავიქეცი. სკოლა ჩემი სახლიდან შორს იყო, მაგრამ ისე ვიყავი გაბრაზებული, რომ დიდი დისტანცია სწრაფად დავფარე. ტაკერუ სკოლაში იყო. მივედი და კარზე ვაბრახუნე. ტაკერუმ კარი გამიღო. ჩანთა მოვიხსენი, დავკუჭე და ფეხებში მივუგდე, თან ვუთხარი:
_ მომატყუე! შენ იაპონიაში არ ყოფილხარ. ჩანთა ბაზრობაზე მიყიდე, ბილეთის ფულით. შენ არც სამურაის შვილი არ ხარ. შენი მშობლები იაპონელებიც არ არიან ალბათ. ბაბუაშენს ცეცხლისმფრქვეველი დრაკონი არ მოუკლავს! არც ეგ შენი სათამაშოა სამურაის ხმალი. ქარქაშიდან იმიტომ არ იღებ, რომ შიგნით ჩაჟანგებული დამდნარი დანა დევს. ყველაფერი რასაც სამურაიებზე მიყვებოდი ტყუილი იყო. სამურაის ღირსებაზე არაფერი იცი. რასაც მეუბნევოდი, ყველაფერი ტყუილი იყო, ჩემს გასაბითურებლად იგონებდი! ყოჩაღ, გამოგივიდა! ახლა კმაყოფილი ხარ?! მძულხარ, მეზიზღები! ეგ ხმალი ნამდვილი, რომ ყოფილიყო მძარცველები ვერაფერს დაგაკლებდნენ. არ მჭირდება შენი ჩანთა, შენთვის დაიტოვე.
ტაკერუს სახეზე ფერი აღარ ედო.
_ იცი, მე კიდევ გიყიდე რაღაც _ მითხრა მთრთოლვარე ხმით. შემდეგ ოთახში შევიდა და იქედან პატარა ქოთანი გამოიტანა. _ გთხოვ მოუარე და ნუ გადააგდებ, ალუბლის ხეა, ვარდისფრად ყვავის!
მე ქოთანი წამოვიღე და სახლში წამოვედი. ახლა ეს ალუბლის ხე ჩემს ეზოში დგას და იქ არც ცივა, არც ცხელა, არც ქარია, არც წვიმს, არც თოვს, სულ მზე ანათებს. ყოველ დილით ვხედავ როგორ ბზინავენ ალუბლის ვარდისფერი ყვავილები ამომავალი მზის სხივებზე _ ეს საოცრებაა.
მეორე დილით, სკოლის შესასვლელში სისხლის გუბე იდგა. ალუბლის ყვავილისებურად შეფერადებულიყო ტაკერუს ხელები. ხარაკერი საკუთარი მახვილით გაეკეთებინა. ღირსების დაკარგვა ვერ აიტანა და თავი მოიკლა. დიახ, ტაკერუ იაპონელი სამურაების ღირსეული შთამომავალი იყო.
