გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ჩომახი.
ამავე ძირისაა გვარები ჩომახიძე, ჩომახია, ჩომახიშვილი.
„ღოუბნელი ნინია ჩომახაშვილი, 1818 წელს ნათლავს შიოს ვაჟს, მიმრქმელია პეტრე გოგოლაშვილი”.
ჩომახაშვილები ქვემო ქართლში მემამულე აზნაურები იყვნენ და ორბელიანთა შტო-გვარად მიიჩნევიან.
საქართველოში 455 ჩომახაშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 172, გურჯაანში – 111, თეთრი წყაროში –105. არიან სხვაგანაც.
ჩომახიშვილი – 69. ჩომახიძე – 689. ჩომახია – 60.
