classical, opera
ტრეკლისტი:
ადრეული 30-იანების ჩანაწერი:
- უვერტიურა (6:04)
- პირველი მოქმედება (1) (15:20)
- პირველი მოქმედება (2) (16:40)
- პირველი მოქმედება (3) (9:26)
- მეორე მოქმედება (1) (5:41)
- მეორე მოქმედება (2) (19:54)
- მეორე მოქმედება (3) (18:48)
- ინტერმეცო (4:47)
- მესამე მოქმედება (24:45)
1937 წლის ჩანაწერი:
- პირველი მოქმედება (1) (22:58)
- პირველი მოქმედება (2) (18:38)
- მეორე მოქმედება (30:12)
- მესამე მოქმედება (23:16)
შემადგენლობა:
ადრეული 30-იანების ჩანაწერი:
- თ. ზაალიშვილი – მალხაზი
- მ. ამირანაშვილი – მარო
- ე, ხინჯიკაძე – ნანო
- გ. ტორონჯაძე – ტიტო
- თ. მუშკუდიანი – ცანგალა
- დ. გამრეკელი – კიაზო
1937 წლის ჩანაწერი:
- ნიკო ქუმსიაშვილი – მალხაზი
- პეტრე ამირანაშვილი, დავით გამრეკელი, სანდრო იაშვილი – კიაზო
- მერი ნაკაშიძე – მარო
- ტაისია შარათა-დოლიძე – ნანო
- ზურაბ სვანიძე – ტიტო
- ვლადიმერ ხომაშურიძე – ცანგალა
- ლეონ ისეცკი – გივი
- ევგენი მიქელაძე – დირიჟორი
- ვალერიან გუნია – ლიბრეტო
ზაქარია ფალიაშვილის ოპერა „დაისი“ 1923 წელს დაიწერა და შესრულდა. ეს თარიღი, ალბათ, მთავარი წყალგამყოფია ქართული მუსიკისთვის – არსებობს ქართული მუსიკა „დაისამდე“ და „დაისის“ შემდეგ.
იქამდე, ქართული მუსიკა რეგიონულ და ქალაქურ ფოლკლორს წარმოადგენდა; შემდეგ მას მოჰყვა მისი კლასიკურ, მასშტაბურ ფორმებთან ადაპტაციის პირველი მცდელობები (მიზანდარი, ჯაბადარი, ვიქტორ დოლიძე, ფალიაშვილის ადრეული ნაშრომებიც). „დაისი“ კი იყო ქართულ ფოლკლორულ თემებზე შექმნილი პირველი მონუმენტი, რომელიც მზად იყო, რომ დროისთვის გაეძლო. ამ ოპერის თემები 90 წლის შემდეგაც კი ხშირად გვესმის.
„დაისზე“ ძალიან ბევრი დაწერილა და ჩემი მხრიდან დამატებას აზრი აქ აქვს – მაგრამ აქამდე მისი მისი მოსმენა ინტერნეტში ფაქტობრივად შეუძლებელი იყო. იმედია ამიერიდან ამ პრობლემას ბოლო მოეღება. ეს ეროვნული საგანძურია. გთავაზობთ ორ ჩანაწერს: პირველი ჩაწერილია 30-იანი წლების დასაწყისში. მეორე კი ჩაწერილია 1937 წელს, ევგენი მიქელაძის დირიჟირობით, რომელმაც ოპერის გარკვეული მონაკვეთები შეკვეცა.
10+.
————————————————————————————————————
Zakaria Paliashvili’s opera “Daisi” was written and premiered in 1923. This date is perhaps the most important watershed for Georgian music – there’s Georgian music before and after “Daisi”.
Before, Georgian music only entailed regional and urban folklores and the humble efforts to combine them with big classical forms (Mizandari, Jabadari, Dolidze, Paliashvili’s earlier works). “Daisi” was the first ever Georgian classical grand masterpiece, built entirely on Georgian folk aesthetics and prepared for standing the test of time. It has passed this test on A+ level – 90 years after, its themes are the foundation of Georgian national anthem.
Much has beenwritten about “Daisi”, so I feel no need to add anything more – but it was almost impossible to hear it over the internet. I hope now this problem is solved once and for all. I’m offering two recordings: 1) made in early 30s 2) made in 1937, directed by Evgeni Mikeladze, who abridged some instrumental sections.
10+.
გადმოსაწერი ბმული 1 / download link 1: Zakaria Paliashvili – Daisi (1923) (rec. early 3os)
გადმოსაწერი ბმული 2 / download link 2: Zakaria Paliashvili – Daisi (1923) (rec. 1937)
