კახაბერ ჯაყელი – ჯაყელთა – ათასი წელი – II ტომი
რატომ დავიწყე მუშაობა ამ წიგნზე? ერთხელ მოსე ჯანაშვილის სტატიაში ამგვარი სიტყვები ამოვიკითხე: “ყველგან ეძიებენ და იკვლევენ სახელგანთქმულ გვარეულობათა ისტორიას, რადგან ეს ისტორია ერთი ფურცელთაგანია თვით ერის ისტორიისა. მხოლოდ ჩვენში მეტ ბარგად მიაჩნიათ,- არა ყველას, რასაკვირველია,-არათუ გვარეულობათა ისტორია, არამედ მთელი ჩვენი გვარ-მოდგმისაც. საკვირველი ის არის, რომ თვით დღევანდელი წარმომადგენლები სახელოვან გვარეულობათა, მაგალითად, ორბელიანებისა, ერისთავებისა, წერეთლებისა, მელიქიშვილთა, მაჩაბლებისა, ჯაყელთა, დადიანთა და სხ., არავითარ ხალისს არ იჩენენ არათუ შეადგინონ წერილობითი ისტორია თავიანთი მამა-პაპათა, არამედ მოკლედ მაინც შეისწავლონ მათი თავგადასავალი, მათი სრე ანუ, უცხოურად რომ ვსთქვათ, ,,როლი” ჩვენს ისტორიაში.” (მოსე ჯანაშვილი -თვალდამწვრიშვილები. ეძღვნება თავ. დ.ა. ბაგრატიონ-დავითიშვილს ,,ივერია” 1904, N 38, 14 თებ. გვ.2.). სწორედ ამ სიტყვებმა და მესხეთის, სამცხის, მესხების ცხოვრების დღევანდელმა მდგომარეობამ გამაბედინა ჯაყელთა გვარის ისტორიის ლიტერატურულ მხატვრული – სათავგადასავლო ფორმით გადმოცემა.