ინგლისურად
01. Look in thy glass and tell the face thou viewest
02. Now is the time that face should form another;
03. Whose fresh repair if now thou not renewest,
04. Thou dost beguile the world, unbless some mother.
05. For where is she so fair whose unear’d womb
06. Disdains the tillage of thy husbandry?
07. Or who is he so fond will be the tomb
08. Of his self-love, to stop posterity?
09. Thou art thy mother’s glass and she in thee
10. Calls back the lovely April of her prime;
11. So thou through windows of thine age shalt see,
12. Despite of wrinkles this thy golden time.
13. But if thou live, remember’d not to be,
14. Die single and thine image dies with thee.
კომენტარები
01. glass – mirror; glass in the Sonnets usually means mirror. the face thou viewest = your reflection.
02. I.e. by having a child.
03. whose refers back to the face thou viewest.
04. beguile = cheat; deprive of its due rights. unbless = make unhappy, deprive of fruitfulness, and the pleasure of being married to you. some mother = some woman whom you might marry and cause to be a mother.
05. For where is she so fair = what woman is so beautiful that. unear’d = unploughed.
06. Disdains = is contemptuous of.
07. fond = foolish. the tomb of his self-love – in this context self-love leads to death, since there is no issue (i.e no children).
08. to stop posterity = to ensure that there are no descendants, to bring an end to future generations. 09. Thou art thy mother’s glass = you are effectively a mirror in which your mother can look to see a reflection of herself as she was in her youth.
10. Calls back = recalls, remembers, brings back to mind. the lovely April of her prime = her springtime, when she was most beautiful.
12. Despite = in spite of. thy golden time = the time of your golden youth.
13. remember’d not to be = determined not to be remembered, not being remembered.
თანამედროვე ინგლისურ ენაზე
Look in your mirror and tell the face you see that it’s time it should create another If you do not renew yourself you would be depriving the world, and stop some woman from becoming a mother. For where is the lovely woman whose unploughed womb would not appreciate the way you plough your field? Or who is he foolish enough to love himself so much as to neglect reproducing? You are the mirror of your mother, and she is the mirror of you, and in you she recalls the lovely April of her youth. In the same way you will see your youth in your own children, in spite of the wrinkles caused by age. But if you live your life avoiding being remembered you will die single and your image will die with you.
პწკარედული თარგმანი ქართულად და რუსულად:
(1-4) ჩაიხედე სარკეში და უთხარი სახეს, რომელსაც ხედავ, რომ უკვე დროა, რომ ამ სახის (ამგვარი) შეიქმნას სხვაც, რომელსაც ნორჩი ქმნილებით შენ თუ არ განაახლებ, შენ მოატყუებ ქვეყნიერებას და მოაკლებ ბედნიერებას ვინმე დედას.
(5-8) განა ვინმე არის ისეთი მშვენიერი (ქალი), რომლის აუთვისებელი საშო უარყოფს შენს მიერ ყამირ მიწის დამუშავებას? ან ვინ არის ისეთი წინდაუხედავი (კაცი), ვინც საკუთარი სიყვარულის სამარედ ისე იქცევა, რომ შეწყვეტს შთამომავლობის მოვლინებას?
(9-12) შენ ხარ შენი დედის სარკე და იგი შენში უხმობს (შენით ცდილობს) თავისი ყვავილობის ლამაზი აპრილის დაბრუნებას; (და) შენც შენი ასაკის ფანჯარაში დაინახავ, ნაოჭების მიუხედავად, შენს ოქროს ხანას.
(1 3-14) მაგრამ შენ თუ ცხოვრობ (იმისთვის), რომ არავისგან იყო გასახსენებელი, მოკვდები მარტო და შენი გარეგნობაც შენთან ერთად მოკვდება.
(1-4) Посмотри в зеркало и скажи лицу, которое ты видишь: пришло время этому лицу создать другое, (так как), если ты не обновишь его свежесть, ты обманешь мир, лишишь благодати какую-то мать.
(5-8) Ибо где та, чье невозделанное лоно пренебрежет твоей пахотой? Или – кто настолько безрассуден, (что) станет гробницей, чтобы из любви к себе не дать появиться потомству?
(9-12)Ты – зеркало для своей матери, и она в тебе возвращает прелестный апрель своих лучших лет;так и ты, через окна своей старости, увидишь, вопреки морщинам, это свое золотое время.
(13-14) Но если ты живешь, чтобы не оставить о себе памяти, умри в одиночестве, и твой образ умрет с тобой.
მხატვრული თარგმანები ქართულ ენაზე:
* * *
დახედე შენს თავს, დაკვირვებით ჩახედე სარკეს,
დროა, მსგავსება შექმნა მისი, რასაც იქ ხედავ,
თორემ გაქრები, გულს ქვეყანას ამაოდ ატკენ
და ნეტარებას რომელიმე დაკარგავს დედა.
ვინ გეტყვის უარს? აბა, ვინ არ შემოგთავაზებს,
ხელუხლებ სხეულს შემოგწირავს ლხენით მრავალი;
თუ ისე გიყვარს საკუთარი ეგ სილამაზე,
რომ აღარც გინდა გააჩინო შთამომავალი.
დედის სარკე ხარ და მის თვალებს ახლად აუნთეს
შენმა ნაკვთებმა სიყმაწვილის ნაზი აპრილი;
წლების სარკმელში დაინახავ შენს სიჭაბუკეს
ოდესმე სახე დაღარული, წელში გახრილი.
მაგრამ თუ ასე მარტოხელა იცხოვრებ კენტად,
ორივე – შენც და შენი სახეც – გაქრებით ერთად.
(თარგმნა გივი გაჩეჩილაძემ)
* * *
სარკეში იგრძნობ – დროა უკვე გახდე მშობელი;
განმეორება საჭიროა ბუნების განძთა.
მოტყუებული რომ არ დაგრჩეს წუთისოფელი
და ვინმე ასულს არ მოაკლო დედობის განცდა.
ყველა ქალისთვის სანატრელი მამაკაცი ხარ,
ყველა ქალწული შემოგწირავს თავის მშვენებას,
მაგრამ საკუთარ სილამაზეს გაუტაცნიხარ
და არ გაფიქრებს შენი მოდგმის გადაშენება.
დედაშენისთვის წარსულ დღეთა სარკე შენა ხარ,
მას ნეტარ აპრილს გაუცოცხლებს სიყრმე შვილისა,
როცა შენს შუბლსაც ნაოჭებით ჟამი შელახავს,
მაშინ გაგიღებს შვილი სარკმელს სიყმაწვილისას.
უშვილ-უძირო თუ დარჩები მიუსაფარად,
მაგ შენ სახესაც შენთან ერთად მიწა დაფარავს.
(თარგმნა რეზო თაბუკაშვილმა)
* * *
შეხედე სარკეს და უთხარი შენსავ ორეულს,
რომ დროა, ქვეყნად მისი მსგავსი იშვას არსება,
რომ ამ სამყაროს, დედობრივად გრძნობამორეულს,
მარად შეეძლოს განახლება და დამსგავსება.
თანამეცხედრედ ნუთუ ვერსად ვერ ხედავ ვერცერთს,
ყამირ მიწაზე ნუთუ არ გსურს გაჭრა სავალი,
ან ეგებ გიჯობს, ეგ სხეული სამარედ გექცეს
და ჩაკლა მასში არშობილი შთამომავალი.
შენ შენი დედის სარკე ხარ და ის შენში ხედავს
ჟამთა წიაღში გადაპენტილ თავის აპრილებს,
მაშ, შენც ჩახედე შვილის სარკეს, სანამ შენს ცხედარს
დრო არყოფნაში გარიყავს და გაინაპირებს.
და თუ მეწყვილედ კვლავაც არვინ გაგეტოლება,
ისე მოკვდები, მომგონიც კი არ გეყოლება.
(თარგმნა ალექსანდრე ელერდაშვილმა)
მხატვრული თარგმანები რუსულ ენაზე:
Вот зеркало. Взгляни и отраженью
Скажи: пора преемника создать,
Иначе ты лишишь благословенья
Мир светлый и неведомую мать.
Где та, чья непорочная утроба
Отвергнет радость понести твой плод?
Где тот, кто хочет быть подобьем гроба
В самолюбви, чтоб прекратить свой род?
Ты отблеск матери, верни ж и ты ей
Апрель ее красы. И пусть твой сын
Тебе вернет назад дни золотые
Твоей весны в дни грустные морщин!
Но коль не хочешь памяти людей,
Умри один с наружностью своей!
(Перевод М. Чайковского)
* * *
Скажи лицу, что в зеркале твоем:
Пора ему подобное создать.
Когда себя не повторишь ты в нем,
Обманешь свет, лишишь блаженства мать.
Где лоно невозделанное то,
Что оттолкнуло б дивный этот плуг?
Своей могилой хочешь стать за что,
Любви своей в себе замкнувши круг?
Ты – зеркало для матери, и ей
Ее апрель показываешь ты.
И сам сквозь окна старости своей
Увидишь вновь своей весны черты.
Но если ты живешь самим собой,
Умрешь один – умрет и образ твой.
(Перевод А.М. Финкеля)
* * *
Прекрасный облик в зеркале ты видишь,
И, если повторить не поспешишь
Свои черты, природу ты обидишь,
Благословенья женщину лишишь.
Какая смертная не будет рада
Отдать тебе нетронутую новь?
Или бессмертия тебе не надо, –
Так велика к себе твоя любовь?
Для материнских глаз ты – отраженье
Давно промчавшихся апрельских дней.
И ты найдешь под, старость утешенье
В таких же окнах юности твоей.
Но, ограничив жизнь своей судьбою,
Ты сам умрешь, и образ твой – с тобою.
(Перевод С. Я. Маршака)
