საბავშვო
-
ხელმწიფის შვილისა და ხელმწიფის ამბავი
ერთი დიდებული ხელმწიფე იყო. როდესაც დაბერდა და სიკვდილის ჟამს მიაღწია, დაუძახა თავის ერთადერთ მემკვიდრეს და უთხრა: – შვილო, ხომ ხედავ…
Read More » -
ხოხობი და მელია
ერთი ჯაგის ძირში ხოხობი იჯდა და ხორბალს კენკავდა. ისე იყო თავის საქმით გართული, რომ ვერც კი შენიშნა, როგორ წამოეპარა მელია.…
Read More » -
ამირანი
იყო და არა იყო რა, იყო ერთი მონადირე, სახე4ლად სულუკმახი. ჰყავდა ორი ვაჟიშვილი: ბადრი და უსუპი. სულუკმახი თავის სიცოცხლეში ნადირობდა და განთქმულო მონადირედაც ითვლებოდა. ერთხელაც წავიდა სანადიროდ, დაუღამდა და ერთ გამოქვაბულ კლდეს მოადგა. იქ ქალღმერთი დალი ცხოვრობდა. შუაღამისას მაღლიდან ქალის წივილი მოესმა. სულუკმახი წამოხტა, კლდეს ირგვლივ შემოურბინა, მაგრამ ასავალი გზა ვერ იპოვა. დილით სულუკმახი სოფელში წავიდა. მტეხელს რამდენიმე ცალი სატეხი გააკეთებინა, თან ჩაქუჩიც წამოიღო და უკან დაბრუნდა. სატეხები კლდეს მიაჭედა და საფეხურები გააკეთა. სულუკმახმა მაღლა მწოლარე ქალი ნახა. � რად ყვირი, რა გაჭირვება გაქვს? – ჰკითხა ქალს. � მე ვარ განთქმული ქალღმერთი დალი. ერთ ღამეს,…
Read More » -
ნასყიდა
იყო და არა იყო რა, იყო ერთი კაცი და დედაკაცი, ჰყავდათ ერთი ვაჟიშვილი. ძალიან ღარიბად ცხოვრობდნენ, ლუკმა პური ენატრებოდათ. შვილი ვერაფრით შველოდა მშობლებს და ძალიან წუხდა. უთხრა თავის დედ-მამას, წამიყვანეთ და გამყიდეთ, ჩემი ნაფასურით ჭამეთ და ტანთ ჩაიცვითო, ჯერჯერობით გეყოფათ და მერე იქნება ღმერთმა მიშველოს და თავი დავიხსნაო. ამის გაგონებაზე დედამ და მამამ ტირილი დაიწყეს: – შვილო, შენი ნაფასური ჩვენ ოგორ უნდა მოვიხმაროთო და უარი უთხრეს. შვილმა მაინც თავისი არ დაიშალა. მამამ წაიყვანა ტირილით თავისი შვილი გასაყიდად. გამოემშვიდობა ედას და მამა-შვილი გაუდგა გზას. შვილმა უთხრა მამას: � რომ გკითხონ, როგორ ჰყიდიო, უთხარი � ხუთ-თუმნათა-თქო. თუ გკითხონ, რა იცის ხუთი თუმნისაო? – უთხარი: ჩემი შვილი თვალსა, კაცსა და ცხენსა სცნობს-ქო. ბევრი სიარულის შემედეგ მივიდნენ ერთ სახელმწიფოში. ხელმწიფემ გაიგო, რომ ერთ კაცს შვილი მოუყვანია გასაყიდად. უბრძანა, ის კაცი მასთან მიეყვანათ. როცა მამა-შვილი მიიყვანეს ხელმწიფესთან, ჰკითხა: � როგორა ჰიდი შვილსაო? � ხუთ თუმნათაო, – უპასუხა კაცმა. � ხუთი თუმნისა რა იცის შენმა შვილმა? –…
Read More » -
სიკვდილის ჩამოსვლა დედამიწაზე
ერთ სოფელში იყო ერთი უშვილო ღარიბი კაცი. ამ ქვეყანაზე არაფერი საზრუნავი არ ჰქონდა. დილიდან საღამომდის მუშაობდა ყანაში. ოფლი წურწურით ჩამოსდიოდა ცხვირ-პირზე. დაღამდებოდა და ააყუდებდა სამოყიან თოხს ჯარგვლის ღობეზე, შეაღებდა კარებს, დაანთებდა ცეცხლს, ოზანდარიდან გამოიღებდა ცივ მჭადს და აცუცქიდა ზედ თევზის კუდს. დაწვებოდა, დსასვენება უნდოდა, მაგრამ სიზმარი საშველს არ აძლევდა. ესიზმრებოდა მიცვალებული დედა, რომელიც ვითომ საიქიოს მიათრევდა მას. ამოტომ ძალიან ეშინოდა სიკვდიოლისა. ერთხელ სიკვდილი შემჯდარა თეთრ ცხენზე და ჩამოსულა დედამიწაზე. თურმე ეძებს საიქიოში წასაყვან კაცებს. მიდის გზაზე და ცხენს მიაჯირითებს. ის ღარიბი კაცი შეხვდა პირდაპირ. შიშმა აიტანა, იფიქრა, წამიყვანსო, დამალვაც კი მოინდომა, მაგრამ ვერ მოახერხა. სიკვდილმა მიაჭენა ცხენი ამ კაცთან და მიესალმა, შიშისაგან გათავებულმა კაცმა ძლივს უთხრა გაგიმარჯოსო !� ნუ გეშინია, მე შენს წასაყვანად არ მოვსულვარ, ამ სოფლიდან ერთი-ორი კაცი უნდა წავიყვანო და მანამდის ეს ცხენი დამიჭირეო! – გამოელაშარაკა სიკვდილი. კაცმა გამოართვა ცხენი და აღვირი ხელში დაიჭირა. სიკვდილი გაიქცა სოფელში კაცების წამოსაყვანად. დარჩა კაცი მარტო სიკვდილის ცხენთან. იფიქრა: მოდი, სიკვდილს ამ ცხენს მოვპარავ, შევჯდები ზედ და წავალ; მერმე როგორღა მოაკითხავს ვინმეს და ხალხს სიკვდილისაგან ვიხსნიო. შეჯდა ცხენზე. უნდოდა, გაეჭენებინა და იქაურობას გაორებოდა, მაგრამ ცხენი ადგილიდან არ დაიძრა. სიკვდილს მათრახი თან…
Read More » -
წუნა და წრუწუნა
შემოდგომის თბილი დღე იდგა.თაგვებს ჭირნახული ჩაელაგებინა და მოცლილთ ლელობურთი გაეჩაღებინათ.უშველებელ კაკალს ხან აქეთ ისროდნენ და ხან იქით, გადაჰქონდათ ორღობიდან ორღობეში,…
Read More » -
ფაშგუნდი
იყო და არა იყო რა, ღვთის უკეთესი არ იქნებოდა, ერთ ქვეყანაში ერთი დიდებული ხელმწიფე მეფობდა. ჰყავდა სამი ვაჟი. ჰქონდა აუარებელი სიმდიდრე და იმ სიმდიდრესთან, თვალსი და მარგალიტთან ერთად ჰქონდა ერთი დიდი ბაღი. იმ ბაღში ერთი დიდი ვაშლი ედგა, რომელიც ქუდისოდენა ვაშლებს ისხამდა, ხელმწიფე თვალისჩინივით უფრთხილდებოდა ამ ვაშლებს, არც თვითონ კრეფდა, არც სხვას აკრეფინებდა, მაგრამ აი შეეჩვია ვიღაც ამ ბაღს და სულ გააჩანაგა. გადის დღე, ხელმწიფის რჩეული ვაშლები დღითი-დღე კლებულობდა. შეწუხდა ხელმწიფე, დაიბარა ხელმწიფე და უთხრა: – აი, შვილებო, ბაღში ერთი ვაშლი გვიდგას, ისიც ვერ შეგვინახავს, სახელმწიფოს როგორ შევინახავთ, გვპარავს ვიღაც და ჩვენ კი ვერ გაგვიგია, ვინ არის Vვენი მტერი. წადით, უყარაულეთ და რომელიც ქურდს დაიჭერ, მეფობას იმას მივცემ! ადგნენ ხელმწიფის შვილები და მოდგნენ რიგით ყარაულობას. რიგი უფროს ძმას ხვდა, ის წავიდა, დაწვა ვასლის ძირში და ერთი კარგად დაიძინა. იმ ღამეს მოვიდა დევი, მოკრიფა ვაშლები და გასწია. მეორე დღეს მოვიდა შინ უფროსი ძმა და უთხრა: – წუხელ არავინ მოსულა , სულ თეთრად გავათენეო! მეორე დღეს დარაჯობის რიგი საშუალო ძმაზე მიდგა. იმანაც დაიძინა. დევი მოვიდა, მოკრიფა ვაშლი და წავიდა. მეორე დღეს მოვიდა შინ და თქვა: – არავინ მოსულაო! მესამე ღამეს უმცროსს მოუწია დარაჯობამ. იმან აიღო მშვილდისარი და გასწია საყარაულოდ. ძმებმა დასცინეს უმცროსს: – აბა, შენ კი აუცილებლად დაიჭერ! – თუ არავის მოვიყვან, მე ხომ მთელი მოგივალთო, — უთხა ძმამ და გაუდგა თავის გზას. იმ ღამეს ვაჟს არ დაუძინია. დარაჯობდა და ელოდა ვაშლის ქურდს. შუაღამე იუო, რიმ მოვიდა ერთი დევი, ავიდა ვაშლზე დაიწყო კრეფა. ვაჟმა მოზიდა მშვილდის, დაიწივლა ისირმა და შეერჭო ღრმად გულში დევს. დიღრიალა დევმა, იტაცა ისარს ხელი და უნოდა ამოეგლიჯა, მაგრამ ვერ ამოიძრო. ჩამოვარდა ღრიალით და მოფხუჭა, გაჰყვა თანსისხლის კვალი. რა გათენდა, ვაჟი მივიდა შინ და მამას უთხრა:…
Read More » -
იის ამბავი
გაზაფხული იყო. სიცოცხლის მომცემს მზეს ათასფერად აეყვავებინა დედამიწა. ათასფერი ყვავილი ეგებებოდა გაზაფხულს; იაც გაშლილიყო და თრთოლვით, კანკალით მოელოდა ყოველს დღეს. იას ძალიან ეშინოდა, არ ვიცი კი, რა აშინებდა: მოკლე სიცოცხლე თუ სხვა რამე. ქარი დაჰბერავდა თუ წვიმის ნამები წამოვიდოდნენ ღაპაღუპიტ, იას გული უსკდებოდა, ია მალ-მალ ამოეფარებოდა ბუერისა და ძირხვენის ფოლთებს, რომ თავი აერიდა მზის დამწველ სხივებისთვის და არ დასცვივნოდა ფოთლები. სიცივის დროს შეიხრიდა ფოტლებს, თითქოს გულხელი დაუკრებია, რომ სიცივე არ შეჰხებიყო იმის ნაზს მკერდს და არ დაეზრო. იის გარშემო ბევრი ყვავილი და ბალახი იყო ამოსული. ათასგვარი ჭია და მწერი დაძვრებოდა იმის ახლოს. ბეზი, კრაზანა, კელა, ბაურა, პეპელა-ათასობით მოდიოდნენ და ასხდებოდნენ და იას. ყველა ამათ ისა სურდათ, რომ ამოეწუწნათ გულიდან, რაც კი სიცოცხლე და სურნელება ებადა იას. გულს უკლავდა იას იმათი ასეთი შეუბრალებლობა, მაგრამ რა ექნა! ია დიდხანს იყო მარტოდმარტო. თავის გულის წადილს ვერავის უზიარებდა. მხოლოდ ნიავი თუ წაიღებდა იმის კვნესას და მოჰფენდა ყვავილთ სამეფოში. ესმა მინდორთ დედოფალს იის სევდა, მისი კვნესას და მოჰფენდა ყვავილთ სამეფოში. ესმა მინდორთ დედოფალს იის სევდა, მისი ნაღველი, მისი სიმართოვე, შეებრალა და გამოუგზავნა მეგობრად პატარა ყვავილი-კესანე. კესანე ტურფა რამ იყო. მინდორთ დედოფლისაგან მიცემული ცისფერი აბრეშუმის კაბა ზედ აკვდებოდა. ყველას ჰშურდა იმისი სიტურფე, ყველას ენატრებოდა კესანეს სინაზე, იას გარდა: იას ხუთი სოსანი აბრეშუმის კაბა ეცვა და ყელზე მარგალიტის ღარადე ჰქონდა შემოვლებული. კესანე და ია ტკბილი მეზობლები იყვნენ. დაჰბერავდა ნიავი და მიახლიდა მეგობრებს ერთმანეც. ისინიც გადაიჭდევდნენ ყელზე ყელს და სტკბებოდნენ სიყვარულით; მოჰყვებოდნენ ტკბილად ჭუკჭუკს, მაგრამ კაცის ყური კი ძალია ძვირად გაიგონებდა ამათ ლაპარაკს. იამ შენიშნა, რომ იმის ახლოს ხშირა მოფრინდება ხოლმე ერთი ჩიტი და ბუზებს იწერს. იამ ეს ამბავი კესანეს შეატყოვბინა. – მეშინიანო, – უთხრა მეგობარს: რომ იმ ორფეხა ცხოველმა არაფერი მავნოს; სულ ჩემს ახლოს დაფრინავსო. – ნუ გეშინიან, ჩემო ტერფა, შენტან რო ბუზებია, იმათ იჭერს!კიდეც უნდა გვიხაროდეს, რომ მაგ სისხლისმსმელებს გვაცლიან; იმათ ჩვენგან სხვა არაფერი არა ჰსურტ! – მე კი გული რაღაც უბედურებას მიქადის, – სთქვა იამ: ეგ ან გამჭყლეტს და ან ერთ რასმე დამმართებს! – რა მშიშარა ხარ! – უთხრა კესანემ იას, როდესაც ბუზისაგან შეშინებული ია კანკალით მიეკრა კესანს, – ძალიან ძვირად თუ გიღირს სიცოცხლე! იას ტყუილად არ ეშინოდა. იმის ახლო ათასნაირი ბუზი ირეოდა. ბუზებზე ჩიტები ნადირობდნენ და ჩიტებზე ალალი. ია ირგვლივ მარტო ერთმანეთის ჭამა-გლეჯას ჰხედავდა; ვინც ვის მოერეოდა, ჰკლავდა და სჭამდა.…
Read More » -
თავგაუტეხელი კაცი
ერთი მოხუცებული კაცი ვენახს რწყავდა თან ღვინოს შეექცეოდა. აიღო სავსე ჩარექა, ცერი ყურში გაუყარა და თავისი თავი ასე დალოცა: ღმერთო,…
Read More » -
მზეთუნახავი ქალი
იყო და არა იყო რა, იყო ერთი მზეთუნახავი ქალი, რომელიც მზეს ეუბნებოდა: შენ ჩადი, მე ამოვალო. ამ ქალის ვინაობა დედამიწის…
Read More »