განხილვამუსიკა

ორერა – ძველ თბილისში (1978)

urban music, pop

ტრეკლისტი:

  1. ჩემს სიმღერას ვინც გაიგებს (2:47)
  2. მეთევზის სიმღერა (2:53)
  3. ფიროსმანი (3:58)
  4. კარგი იყო, არ გამეცან თავიდან (4:42)
  5. სიმღერა მეტეხზე (3:36)
  6. მტკვარს მიჰყვება (1:45)
  7. სუბსარქისის ქარო (3:22)
  8. კეკელ-ჯან (2:11)
  9. ალაგ-ალაგ დავდივარ (3:10)
  10. ძველი უბნის მელოდიები (3:01)
  11. გმირების ხსოვნა (3:49)

შემადგენლობა:

  • თეიმურაზ მეღვინეთუხუცესი – როიალი, მუსიკალური ხელმძღვანელი
  • ვახტანგ კიკაბიძე – ვოკალი, დასარტყამი ინსტრუმენტები, სამხატვრო ხელმძღვანელი
  • ნანი ბრეგვაძე – ვოკალი
  • თეიმურაზ დავითაია – ვოკალი, გიტარა
  • გენო ნადირაშვილი – ბას-გიტარა, კონტრაბასი, ვოკალი
  • ზურაბ იაშვილი – ელექტროორღანი, ვოკალი
  • ალექსანდრე მანჯგალაძე – ფლეიტა

დიდად არასოდეს მყვარებია “ორერა“, თუმცა ამ ბენდის ისტორიულ მნიშვნელობას გვერდს ვერ აუვლი. “ორერა” 1959 წელს დაარსდა როგორც კვარტეტი და იმ დროისთვის ის საბჭოთა კავშირში პირველი ვოკალურ-ინსტრუმენტული ანსამბლი იყო. ალბათ იმ ფაქტმა, რომ ისინი პირველი 10 წლის განმავლობაში მუსიკალურად თითქმის სრულ ვაკუუმში ვითარდებოდნენ, გამოიწვია ისიც, რომ საკმაო საშემსრულებლო ნიჭის მიუხედავად, მათ ვერა და ვერ იპოვეს მათი სახასიათო მუსიკალური გეზი. ისინი მიედ-მოედებოდნენ ყველაფერს – ქართული ფოლკლორიდან და საავტორო სიმღერებიდან რუსულ რომანსებამდე. შიგადაშიგ იყო დასავლური beat და ფსიქოდელიური მუსიკის რუდიმენტები და ბევრი უცხოური სიმღერის ქავერი, რომელიც თავისი სიუხვის მიუხედავად ძალზედ ზედაპირული და ბევრის არაფრისმთქმელი იყო. მაგრამ რაც ჩემთვის “ორერას” მიერ შესრულებულ ძალიან ბევრ სიმღერას მოსასმენად შეუძლებელს ხდის ესაა მათ ტექსტებში რუსულ-ქართული ქიმერები. ძალიან ბევრი სიმღერაა გავერანებული და ჩემი ფლეილისტიდან წაშლილი ამ უადგილოდ ჩასმული რუსული “თარგმანების” გამო.

ასე გადიოდა წლები. შემდეგ ეს სტაგნაცია რობერტ ბარძიმაშვილს მობეზრდა და მან დააარსა მუსიკალურად გაცილებით მეტად ღირებული “75“; თუმცა მისი წასვლის შემდეგ, 1978 წელს, ვახტანგ კიკაბიძის სამხატვრო და თეიმურაზ მეღვინეთუხუცესის მუსიკალური ხელმძღვანელობით, “ორერამ” როგორც იქნა მოახერხა გარკვეული შემოქმედებითი გეზის პოვნა და თავიდან ბოლომდე ქართული ალბომის ჩაწერა.

ანსამბლმა მიიღო ძალიან ჭკვიანური გადაწყვეტილება, ალბომი მიეძღვნათ მათ გულებთან ძალიან ახლო, ძველი თბილისისთვის; შედეგად გამოვიდა თემატურად შეკრული ალბომი, რომელმაც მომენტებში საკმაოდ საინტერესოდ შეათავსა ქალაქური სიმღერა და პოპ მუსიკა, ჯაზის ოდნავი ინტონაციებით. ჟღერადობა ძირითადად ფლეიტის, ორღანის (რომლის ანალოგებს ქალაქურ მუსიკაში ოდითგანვე იყენებდნენ) და ჯაზური ფორტეპიანოს კომბინაციას მიჰყავს, მუსიკა კი საკმაოდ მრავალფეროვანია: სპექტრით სტანდარტული პოპ-პათეტიკიდან და ბალადებიდან არქაული ქალაქური სიმღერების ძალიან ორიგინალურ გადააზრებამდე. ძირითადად შთამბეჭდავია ირაკლი კეჭაყმაძის არანჟირებული “ჩემს სიმღერას ვინ გაიგებს“, “კარგი იყო არ გამეცან თავიდან” და განსაკუთრებით “კეკელ-ჯან“. ეს უკანასკნელი ალბათ მუსიკალურად ყველაზე დახვეწილი მომენტია ალბომზე: კინტოური სიმღერა გადაკეთებულია ორიგინალურ, აღმოსავლურ ფსიქოდელიურ პოპად.

საბოლოოდ, ჩვენს წინაშეა ნამუშევარი, რომელიც უპრეტენზიულობის მიუხედავად, დახვეწილადაა მოფიქრებული. ალბომმა დაიკავა თავისი გარკვეული მუსიკალური ნიშა და ალბათ დიდი გავლენა მოახდინა შემდეგ წლებში ქალაქური მუსიკის მეინსტრიმულ სტილად გადაქცევაზეც. ეს ალბომიც ძირითადად ქალაქური სიმღერის (და ნანი ბრეგვაძის პოპ-მუსიკის) მოყვარულებს მოეწონებათ, მაგრამ ალბათ სხვებიც იპოვიან აქა-იქ მათთვის საინტერესო მომენტებს.

6 / 10.

————————————————————————————————————

I never really loved “Orera” very much, although their historic importance shouldn’t be overlooked. “Orera” got together in 1959 at became the first ever band (vocal-instrumental ensemble, to be more exact) in USSR. Perhaps the fact that, for their first 10 years, they had to evolve musically in almost complete vacuum, despite their quite a performing talent, really hindered their successful search for a characteristic musical direction. They used to dabble in everything – from Georgian folklore to Russian romance, with some beat-music and psychedelia rudiments appearing here and there. Although they covered many foreign hits in many languages, most of those were very superficial and not really telling anything. But the most important issue that, at least for me, made much of Orera‘s music unlistenable was the occurrence of songs with those horrible Georgian-Russian language chimeras. Very many songs were butchered and are forever gone from my playlist due to ridiculously inappropriate insertions of Russian “translations” in the Georgian lyrics.

It went on for years until Robert Bardzimashvili (the band director at that time) felt he’d gotten enough of stagnation and left to create musically much more valuable “75“. However, 4 years after his departure, in 1978, under Vakhtang Kikabidze‘s artistic and Teimuraz Megvinetukhutsesi‘s musical leadership, “Orera” finally managed to find a certain creative direction and record their first fully Georgian album.

The ensemble cleverly decided to dedicate album to something very close to their hearts – The Old Tbilisi. This resulted in thematically cohesive work that at moments managed to interestingly blend Georgian urban and pop music, with slight jazzy overtones. With the sound driven by the interplay between the flute, the organ (organ analogs had been used in urban music for many decades) and somewhat jazzy piano. Music is quite versatile, ranging form the standard pop-pathetics and balladry to very original rethinking of archaic urban music. The most impressive moments, “Chems Simgeras Vin Gaigebs” [1], “Kargi Iyo Ar Gametsan Tavidan” [4], and “Kekel-Jan” [8] were arranged by Irakli Kechakmadze, the composer who coincidentally arranged the current Georgian anthem based on the themes from Zakaria Paliashvili‘s operas. “Kekel-Jan” might be the best moment on the album, where archaic Kinto song is mutated to original, eastern psychedelic pop.

So, in all, we have an album which despite not being very challenging is quite well thought-out. The work has firmly filled its own niche and perhaps was a major influence on getting urban music to the Georgian pop mainstream in subsequent years. So this album is mainly for those who love urban music, but even others may find an interesting moment or two. 

6 / 10.

გადმოსაწერი ბმული / download link: Orera – Dzvel Tbilisshi (1978)

Source
https://georgianmusicblog.wordpress.com

Related Articles

კომენტარის დამატება

Back to top button